Σαμοθράκη, το νησί της Νίκης

Φωτό: Γιάννης Τούντας

Σαμοθράκη, το νησί της Νίκης

Στην αγκαλιά του Θρακικού και του Αιγαίου πελάγους, η Σαμοθράκη είναι ένα νησί προικισμένο από τη φύση: πηγές, ρυάκια, λιμνούλες, καταρράκτες, πυκνή βλάστηση και βοτσαλωτές ακρογιαλιές συνθέτουν το υπέροχο τοπίο του νησιού, στο οποίο ορθώνεται η ψηλότερη κορυφή του Αιγαίου, το Φεγγάρι (1.611 μ.), στο όρος Σάος. Η Σαμοθράκη είναι άρρηκτα δεμένη με τη λατρεία και τα μυστήρια των Μεγάλων Θεών, αλλά και το περίφημο άγαλμα της Νίκης, ένα από τα πλέον διάσημα εκθέματα του Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι.

Στην πρωτεύουσα του νησιού, τη Χώρα, παραδοσιακό οικισμό με κεραμοσκεπή σπίτια, μικρές πλατείες και πλακόστρωτα δρομάκια, ξεχωρίζουν η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, προστάτιδα της Σαμοθράκης, το κάστρο των Γατελούζων και το Λαογραφικό Μουσείο, που κρατά ζωντανή την παράδοση του νησιού.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της Παλαιόπολης, όπου οι επισκέπτες μπορούν να δουν τα μνημεία και τα αρχιτεκτονικά σύνολα του ιερού των Μεγάλων Θεών, που αναφέρονται από τους αρχαίους συγγραφείς με το όνομα Κάβειροι. Κοντά στον αρχαιολογικό χώρο, σε ύψωμα με όμορφη θέα, στέκουν οι πύργοι των Γατελούζων, που μας μεταφέρουν νοερά στην εποχή όπου ο γνωστός γενοβέζικος οίκος έχτιζε κάστρα και πύργους στο νησί, για να διασφαλίσει την κυριαρχία του.

Στολίδια της Σαμοθράκης αποτελούν το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας, στην κορυφή βράχου με μαγευτική θέα στην αμμουδερή παραλία της Παχιάς Άμμου, η θέση «Γριά Βάθρα» κοντά στα Θέρμα (άφθονα τρεχούμενα νερά, λιμνούλες, μικροί καταρράκτες, πλατάνια, καστανιές κ.ά.), ο πύργος του Φονιά, από την εποχή των Γατελούζων, η κοιλάδα και οι καταρράκτες του Φονιά, σε περιοχή με θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον (πυκνή βλάστηση, κρυστάλλινα νερά, λιμνούλες), και η παραλία των Κήπων, με τα χαρακτηριστικά μαύρα βότσαλα.

                                                              Φωτό: Γιάννης Τούντας

ΕΚΤΑΣΗ: 184 τ. χλμ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΗ: 58 χλμ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: 2.723

Συνυφασμένη με τη λατρεία και την τέλεση μυστηρίων των Μεγάλων Θεών κατά την αρχαιότητα, αλλά και με το παγκοσμίως γνωστό άγαλμα της Νίκης, η Σαμοθράκη, στο βορειοανατολικό τμήμα του Αιγαίου πελάγους, έχει πιστούς φίλους χάρη στην ιδιαίτερη φυσιογνωμία της. Το όρος Σάος, που υψώνεται επιβλητικά στο μεγαλύτερο τμήμα του νησιού, τα δάση από πλατάνια, τα ενδημικά φυτά, τα άφθονα τρεχούμενα νερά (πηγές, ρυάκια, καταρράκτες) και οι λιμνούλες (βάθρες), η λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα, η αξιόλογη πανίδα συνθέτουν ένα σπάνιο οικοσύστημα, πόλο έλξης για πολυάριθμους οικοτουρίστες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών συγκεντρώνουν, επίσης, ο φημισμένος αρχαιολογικός χώρος της Παλαιόπολης, τα μεσαιωνικά μνημεία, ο παραδοσιακός οικισμός της Χώρας, οι ιαματικές πηγές, οι θαλάσσιες περιηγήσεις και το αιολικό πάρκο. Ψηλότερη κορυφή του νησιού είναι το Φεγγάρι (όρος Σάος, 1.611 μ.).

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα, Προέλληνες (Κάρες και αργότερα Θράκες) κατοίκησαν τη Σαμοθράκη κατά τους Ύστερους Νεολιθικούς Χρόνους και την Εποχή του Χαλκού (Μικρό Βουνί κ.α.). Γύρω στο 700 π.Χ. Έλληνες αιολικής καταγωγής αποίκισαν το νησί, ίδρυσαν πόλη στο βόρειο τμήμα του και αναμείχθηκαν σταδιακά με τους παλαιότερους κατοίκους. Παράλληλα, οι έλληνες άποικοι υιοθέτησαν τη λατρεία των Μεγάλων Θεών και τα Μυστήρια των Καβείρων, που συνδέονταν με τους προελληνικής καταγωγής κατοίκους. Η προνομιακή γεωγραφική θέση, η εμπορική και αποικιακή δραστηριότητα των κατοίκων (ίδρυση της Σαμοθρακικής Περαίας, σειράς οχυρωμένων πόλεων, στις απέναντι θρακικές ακτές) επέτρεψαν στη Σαμοθράκη να αναδειχθεί σε σημαντική πόλη-κράτος κατά τους Αρχαϊκούς Χρόνους. Κατά τους Κλασικούς και τους Ελληνιστικούς Χρόνους το νησί απέκτησε μεγάλη φήμη ως θρησκευτικό κέντρο του Bορείου Aιγαίου - στα Μυστήρια των Καβείρων μυήθηκαν σημαντικές προσωπικότητες της αρχαιότητας. Το Ιερό των Μεγάλων Θεών έφθασε στο απόγειο της ακμής του τον 3ο και το 2ο αι. π.Χ. Επί Ρωμαιοκρατίας το νησί ήταν ιερό και το Τέμενος των Μεγάλων Θεών άσυλο. Οι πειρατικές επιδρομές κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους μείωσαν τον πληθυσμό του νησιού και ανάγκασαν τους κατοίκους να αποτραβηχθούν στην ενδοχώρα. Στους κατοπινούς αιώνες η Σαμοθράκη πέρασε στην κυριαρχία του γενοβέζικου οίκου των Γατελούζων (Gattilusi), των Ενετών και των Τούρκων, οι οποίοι την κατέστρεψαν το Σεπτέμβριο του 1821. Το νησί απελευθερώθηκε τον Οκτώβριο του 1912.

http://diakopes.in.gr