 Φτωχότερη είναι από την Κυριακή η μουσική παράδοση του τόπου μας, καθώς «έφυγε» από τη ζωή ο σπουδαίος βιολιστής της Σαμοθράκης Κυριάκος Στεργίου, σε ηλικία 94 χρονών. Με τη μουσική του μεγάλωσαν, αγάπησαν, ερωτεύτηκαν και χόρεψαν στα πανηγύρια και στους γάμους γενιές Σαμοθρακιτών. Δεξιοτέχνης του βιολιού, συνέβαλε στη διάσωση και διάδοση της μουσικής του αγαπημένου του νησιού του βορειοανατολικού Αιγαίου. Γεννήθηκε το 1919 στη Χώρα Σαμοθράκης. Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς καλλιτέχνες, όπως ο Κυριάκος Γκουβέντας, οι Χειμερινοί Κολυμβητές κα. Έγινε γνωστός και πέρα της Σαμοθράκης με τη συμμετοχή του στους δίσκους «Ο ήλιος και το φεγγάρι-Σκοποί και τραγούδια της Σαμοθράκης», «Τραγούδια Θάσου-Λήμνου και Σαμοθράκης». Στη μνήμη του Κυριάκου δημοσιεύουμε παλιότερη συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει στη Σαμοθράκη, στο καφενείο του στη Χώρα. |
Τον συναντήσαμε σε γάμους και πανηγύρια να κρατάει ζωντανή τη μουσική παράδοση της Θράκης. Είναι από τους τελευταίους λαϊκούς οργανοπαίχτες, που παίζουν ακόμη με την ψυχή τους, βιωματικά και ανεπιτήδευτα.
Ο σπουδαίος λαϊκός βιολιστής Κυριάκος Στεργίου γεννήθηκε το 1919 στη Σαμοθράκη και μεγάλωσε με ακούσματα από τον πατέρα του, που έπαιζε κι αυτός βιολί. «Ήταν εξαιρετικός μουσικός», θυμάται, «αλλά χάθηκε άδικα. Σταμάτησε νωρίς, γιατί είχε αρθριτικά στα χέρια του».
Ήταν δεκατριών χρόνων, όταν σχημάτισε τις πρώτες νότες στο μαντολίνο της αδελφής του. Σε τέσσερις μήνες έμαθε βιολί, ενώ άρχισαν οι πρώτες εμφανίσεις στα καφενεία της Σαμοθράκης, στους γάμους και στα πανηγύρια. «Ο κόσμος τότε αγαπούσε τα γλέντια, περίμεναν με ανυπομονησία να διασκεδάσουν, να χορέψουν μέχρι το πρωί», λέει. «Η μουσική ήταν συνυφασμένη με τη ζωή στη Σαμοθράκη, τις χαρές και τις λύπες της. Σε κάθε καφενείο του νησιού, έπαιζε κι ένα μουσικό συγκρότημα. Ανέβαιναν οι καπετάνιοι από το λιμάνι στη Χώρα, έξι χιλιόμετρα με τα πόδια, για να γλεντήσουν. Σήμερα, δε γίνονται τέτοια, χάθηκε το γνήσιο και από τη διασκέδαση και από τη μουσική…».
Έχει παίξει σε πολλά πανηγύρια, χοροεσπερίδες και γάμους.
«Παλιά θυμάμαι, παίζαμε ένα βιολί κι ένα λαούτο τέσσερα μερόνυχτα χωρίς διακοπή, στο γάμο ενός μεγαλοτσέλιγκα. Ο κόσμος γλένταγε όμορφα και χόρευε τους παραδοσιακούς μας χορούς, όπως το γιαρ-γιαρ, το σταυρωτό, το κεχαγιάδικο.Η μουσική της Σαμοθράκης έχει ρυθμό με επιρροές από τη Μικρά Ασία. Είναι κιμπάρικη, σαν παλιό αργό ζεϊμπέκικο, κι ήταν όμορφο να βλέπεις τους βρακοφόρους να χορεύουν με ωραίες φιγούρες…».
Από τον παππού στον εγγονό
Ο Σίμων Καρράς, όταν είχε πάει στη Σαμοθράκη, για να ηχογραφήσει τη μουσική της και άκουσε τον Στεργίου να παίζει, τον αποκάλεσε «χαμένο ταλέντο».
Η οικογενειακή παράδοση, όμως, δε θα χαθεί, αφού ο εγγονός του, μόλις τριών χρόνων, έδειξε από μικρός την προτίμησή του στο βιολί. «Του έχω πάρει δύο βιολιά», λέει και τα μάτια του χαμογελούνε. «Να δεις πώς κρατάει το δοξάρι. Αυτός θα γίνει πιο καλός από μένα».
Καλύτερο κι από γυναίκα
Ακόμη και τώρα ο Κυριάκος Στεργίου είναι το ίδιο ακούραστος στο βιολί, όπως τότε που ήταν έφηβος. «Το βιολί είναι για μένα έρωτας. Όταν παίζω, βάζω την ψυχή μου. Τη γυναίκα την παρατάω μπροστά στη μουσική. Αν μου πουν να κόψω το βιολί, να σταματήσω να παίζω, είναι σαν να μου κόβουν τη ζωή…».
Βασίλης Κάργας
artpress.sundaybloody.com
ΓΝΩΜΗ http://www.gnomionline.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου