Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, τα Χριστούγεννα και το μυστικό τους μήνυμα

 Υπάρχει κάτι αναμφίβολα μαγικό στην αγαπημένη γιορτή μικρών και μεγάλων. Αναμφισβήτητα, η μαγεία των Χριστουγέννων αποτυπώνεται στην ατμόσφαιρα με κάθε πιθανό τρόπο. Δεν είναι μόνο ο γιορτινός στολισμός και οι ευχάριστες μυρωδιές που πλανιούνται στον αέρα· είναι κάτι ακόμα πιο σημαντικό: η ζεστασιά που φωλιάζει στις καρδιές μας.

Μα εκτός από την όμορφη πλευρά αυτής της μεγάλης γιορτής, υπάρχει και η αντίθετη, συχνά παρεξηγημένη όψη της: Η μελαγχολία και η μοναξιά διπλασιάζονται την εορταστική αυτή περίοδο σε σχέση με τον υπόλοιπο χρόνο. Δεν αφορά μόνο τα μοναχικά άτομα, όπως συνήθως τείνουμε να πιστεύουμε. Πρόκειται για την φυσιολογική αντίδραση του συναισθηματικού μας κόσμου στην αντιφατική πραγματικότητα που ζούμε: από την μία η σκοτεινή, ζοφερή εικόνα του σύγχρονου κόσμου της αδικίας και της εκμετάλλευσης, και από την άλλη η φωτεινή, πολύχρωμη όψη των γιορτινών διαθέσεων σε όλες τους τις εκφράσεις. Είναι σαν να φοράμε γυαλιά με δύο φακούς: ο ένας είναι χρωματιστός και ο άλλος κατάμαυρος.

Είναι, ωστόσο, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής, η αιώνια μάχη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Από τις αρχές του χρόνου, από τότε που ο άνθρωπος απέκτησε έλλογη σκέψη, δημιούργησε αναρίθμητους μύθους και παραδόσεις γύρω από το δίπολο φως – σκοτάδι και την μεταξύ τους διαμάχη, τις οποίες μάλιστα αργότερα συνδύασε και με σημαντικά αστρονομικά φαινόμενα, που έκτοτε σηματοδοτούσαν άλλοτε την έλευση του φωτός και άλλοτε το σκοτάδι.

Όταν γεννήθηκαν οι θρησκείες, τα φαινόμενα αυτά πήραν μορφές και οι άνθρωποι έδωσαν φύλα και ονόματα στους μέχρι τότε άμορφους θεούς τους. Ο αγαπημένος θεός Ήλιος ονομάστηκε Δίας για τους Έλληνες, Ρα για τους Αιγύπτιους, Μίθρας για τους Πέρσες κοκ. Το σημαντικό, ωστόσο, είναι πως η γέννηση των ηλιακών αυτών θεών καθορίστηκε από τους περισσότερους λαούς στην διάρκεια του Χειμερινού Ηλιοστασίου, που κυμαίνεται από τις 21 μέχρι τις 26 Δεκεμβρίου.

Με το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, που μηνύει την αρχή του χειμώνα, το φως γεννιέται και το σκοτάδι αρχίζει να σπάει. Μετά την μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, στις 22 Δεκεμβρίου, η μέρα αρχίζει ολοένα να μεγαλώνει, ο ήλιος δε, ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά.

Αυτό δεν διέφυγε της προσοχής του τότε ανθρώπου, που ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με την φύση και όλα της τα μυστήρια, και μάλιστα με έναν τρόπο εσωτερικό και μυστικό, σχεδόν μαγικό. Ο άνθρωπος του παρελθόντος ήταν τόσο εναρμονισμένος με την φύση, που συνέδεε σχεδόν όλα τα φαινόμενα του εξωτερικού κόσμου με εκείνα που λάμβαναν χώρο μέσα του. Έτσι, ήταν λογικό να συνδέσει και την μαγική αυτή περίοδο του Χειμερινού Ηλιοστασίου, όπου, μετά από την μεγαλύτερη νύχτα του έτους, το φως αναγεννιέται, με την επίπονη διαδικασία κατά την οποία η ψυχή, μετά από μία σκοτεινή περίοδο γεμάτη δοκιμασίες, υψώνεται για να βγει νικήτρια και να λάμψει πάλι, ίσως πιο δυνατά από πριν.

Αυτό είναι το μυστικό μήνυμα που μας δίνει η γιορτινή αυτή περίοδος, με τις αντιφάσεις της και τις δύο πλευρές της: Μας δίνει την μοναδική ευκαιρία να αποφασίσουμε μέσα από ποιόν φακό θα κοιτάξουμε· να δούμε μέσα από τον μαύρο μας φακό, παραδίδοντας τα όπλα στην άσκοπη μελαγχολία μας, ή μέσα από τον χρωματιστό, απολαμβάνοντας την γιορτή και κατ’ επέκταση όλη μας την ζωή, κάνοντάς την ακόμα πιο όμορφη.

Γι αυτό τα Χριστούγεννα, ή για τους παλιούς Ηλιούγεννα, είναι η πιο μαγική περίοδος του χρόνου. Γιατί, μέσα από την αντιφατική ομορφιά της, τις δύο όψεις της, μας δίνει την ευκαιρία να διαλέξουμε πώς θέλουμε να ζήσουμε την ζωή που μας χαρίστηκε. Θα αφεθούμε στο σκοτάδι μας και θα παραπονιόμαστε απλά για τα κακά της μοίρα μας, ή θα βρούμε την δύναμη να υψωθούμε πάνω από τα προβλήματα που μας ταλανίζουν και να λάμψουμε ξανά;
Τσιάκαλου Ιωάννα - Φιλόλογος - Συγγραφέας
http://simplylife.gr/