Η εκτόξευση δεν πήγε καλά, αφού οι δύο δορυφόροι τέθηκαν σε λανθασμένες τροχιές. Το πρόβλημα δεν διορθώθηκε πλήρως, τουλάχιστον όμως οι ερευνητές θα έχουν την ευκαιρία να βάλουν διαγώνισμα στον Αϊνστάιν.
Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA θα εξετάσει το φαινόμενο της διαστολής του χρόνου χρησιμοποιώντας τους «εκτροχιασμένους» δορυφόρους Galileo 5 και 6, μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος δορυφορικής πλοήγησης Galileo.
Όταν οι δύο δορυφόροι εκτοξεύτηκαν τον Αύγουστο του 2014, ο ρωσικός πύραυλος Soyuz που τους μετέφερε παρουσίασε πρόβλημα. Ως αποτέλεσμα, οι Galileo 5 και 6 τέθηκαν σε έντονα ελλειπτικές τροχιές.
Έκτοτε οι δορυφόροι ολοκλήρωσαν μια σειρά περίπλοκων διορθωτικών μανούβρων και θεωρούνται πλέον λειτουργικοί για το σύστημα Galileo. Οι τροχιές τους όμως παραμένουν ελλειπτικές και το ύψος τους αυξομειώνεται κατά 8.000 χιλιόμετρα δύο φορές την ημέρα.
Αυτό ακριβώς το ανεβοκατέβασμα είναι που θα αξιοποιηθεί στο πείραμα.
Το 1907, ο Αϊνστάιν προέβλεψε, στο πλαίσιο της θεωρίας της σχετικότητας, ότι ο χρόνος κυλά πιο αργά κοντά σε αντικείμενα μεγάλης μάζας όπως η Γη. Όταν αντίθετα απομακρύνεται κανείς από τον πλανήτη, όπως κάνουν οι Galileo 5 και 6 δύο φορές την ημέρα, οι δείκτες του ρολογιού επιταχύνονται.
Το φαινόμενο αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στα συστήματα πλοήγησης όπως το GPS και το Galileo, τα οποία βασίζονται δορυφόρους εξοπλισμένους με ατομικά ρολόγια. Λόγω της διαστολής του χρόνου, τα ατομικά ρολόγια των δορυφόρων τρέχουν πιο γρήγορα από ό,τι στο έδαφος, και αυτό θα δημιουργούσε μεγάλες αποκλίσεις: ακόμα και μια διαφορά μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου την ημέρα θα οδηγούσε σε απόκλιση του στίγματος κατά δέκα ολόκληρα χιλιόμετρα ανά ημέρα.
Η ακριβής σύγκριση των ενδείξεων ανάμεσα σε επίγεια ρολόγια και στα ρολόγια των Galileo 5 και 6 θα επιτρέψει την επιβεβαίωση της θεωρίας του Αϊνστάιν σε νέα επίπεδα ακρίβειας.
Μια από τις σημαντικότερες πειραματικές επιβεβαιώσεις ήρθε το 1976 με την αποστολή Gravity Probe Α, η οποία επιβεβαίωσε την πρόβλεψη του Αϊνστάιν με ακρίβεια 140 μερών ανά εκατομμύριο.
Το πείραμα με τους δύο δορυφόρους του Galileo, το οποίο θα διαρκέσει ένα χρόνο και θα καλύψει χιλιάδες περιφορές γύρω από τη Γη, εκτιμάται ότι θα τετραπλασιάσει την αξιοπιστία.
Όμως το απόλυτο τεστ θα έρθει το 2017, όταν η ESA εγκαταστήσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα ρολόι που προσφέρει ακρίβεια δύο ή τριών μερών ανά εκατομμύριο.
Βαγγέλης Πρατικάκης
Η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA θα εξετάσει το φαινόμενο της διαστολής του χρόνου χρησιμοποιώντας τους «εκτροχιασμένους» δορυφόρους Galileo 5 και 6, μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος δορυφορικής πλοήγησης Galileo.
Όταν οι δύο δορυφόροι εκτοξεύτηκαν τον Αύγουστο του 2014, ο ρωσικός πύραυλος Soyuz που τους μετέφερε παρουσίασε πρόβλημα. Ως αποτέλεσμα, οι Galileo 5 και 6 τέθηκαν σε έντονα ελλειπτικές τροχιές.
Έκτοτε οι δορυφόροι ολοκλήρωσαν μια σειρά περίπλοκων διορθωτικών μανούβρων και θεωρούνται πλέον λειτουργικοί για το σύστημα Galileo. Οι τροχιές τους όμως παραμένουν ελλειπτικές και το ύψος τους αυξομειώνεται κατά 8.000 χιλιόμετρα δύο φορές την ημέρα.
Αυτό ακριβώς το ανεβοκατέβασμα είναι που θα αξιοποιηθεί στο πείραμα.
Το 1907, ο Αϊνστάιν προέβλεψε, στο πλαίσιο της θεωρίας της σχετικότητας, ότι ο χρόνος κυλά πιο αργά κοντά σε αντικείμενα μεγάλης μάζας όπως η Γη. Όταν αντίθετα απομακρύνεται κανείς από τον πλανήτη, όπως κάνουν οι Galileo 5 και 6 δύο φορές την ημέρα, οι δείκτες του ρολογιού επιταχύνονται.
Το φαινόμενο αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στα συστήματα πλοήγησης όπως το GPS και το Galileo, τα οποία βασίζονται δορυφόρους εξοπλισμένους με ατομικά ρολόγια. Λόγω της διαστολής του χρόνου, τα ατομικά ρολόγια των δορυφόρων τρέχουν πιο γρήγορα από ό,τι στο έδαφος, και αυτό θα δημιουργούσε μεγάλες αποκλίσεις: ακόμα και μια διαφορά μερικών χιλιοστών του δευτερολέπτου την ημέρα θα οδηγούσε σε απόκλιση του στίγματος κατά δέκα ολόκληρα χιλιόμετρα ανά ημέρα.
Η ακριβής σύγκριση των ενδείξεων ανάμεσα σε επίγεια ρολόγια και στα ρολόγια των Galileo 5 και 6 θα επιτρέψει την επιβεβαίωση της θεωρίας του Αϊνστάιν σε νέα επίπεδα ακρίβειας.
Μια από τις σημαντικότερες πειραματικές επιβεβαιώσεις ήρθε το 1976 με την αποστολή Gravity Probe Α, η οποία επιβεβαίωσε την πρόβλεψη του Αϊνστάιν με ακρίβεια 140 μερών ανά εκατομμύριο.
Το πείραμα με τους δύο δορυφόρους του Galileo, το οποίο θα διαρκέσει ένα χρόνο και θα καλύψει χιλιάδες περιφορές γύρω από τη Γη, εκτιμάται ότι θα τετραπλασιάσει την αξιοπιστία.
Όμως το απόλυτο τεστ θα έρθει το 2017, όταν η ESA εγκαταστήσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα ρολόι που προσφέρει ακρίβεια δύο ή τριών μερών ανά εκατομμύριο.
Βαγγέλης Πρατικάκης
in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου