Δόμνα Βισβίζη: Η Θρακιώτισσα Μπουμπουλίνα

                           

του Ηλία Τζιώρα

Λίγο πριν την 25η Μαρτίου ας γνωρίσουμε όλοι τη Δόμνα Βισβίζη, "την Κυρά των Θαλασσών".

Οι Έλληνες είμαστε τυχεροί καθώς οι σελίδες της Ιστορία μας είναι γεμάτες με Ήρωες, Ηρωίδες οι οποίοι με την γενναιότητα, την αυταπάρνηση και τον αλτρουισμό τους έδωσαν πολλά στην Ελλάδα από τα αρχαία χρόνια μέχρι και την πιο πρόσφατη ιστορία μας...

Η επανάσταση του 1821 ήταν πεδίο λαμπρό για χιλιάδες ΣΠΟΥΔΑΙΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ να αγωνιστούν και να προσφέρουν στο Ελληνικό Έθνος και να γράψουν νέες σελίδες στην ένδοξη Ιστορία μας προσθέτοντας τα ονόματα τους στο ΠΑΝΘΕΟΝ των ΗΡΩΩΝ.

Δυστυχώς όμως, δεν είχαν όλοι την δυνατότητα (θα έπρεπε τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας να είναι εγκυκλοπαίδεια με 200 τόμους) να δοξαστούν όπως θα τους άξιζε από τις νεότερες γενιές των Ελλήνων που απολαμβάνουν τους καρπούς της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Ελληνικής Γης που έσπειραν οι ΗΡΩΕΣ με το αίμα, την περιουσία και την ανιδιοτέλεια τους.

Μια πραγματικά μεγάλη ηρωίδα, που ποτέ δεν είχε την ανάλογη προβολή όπως οι υπόλοιποι ήρωες της επανάστασης και ποτέ δεν είδε την πατρίδα της την ΑΙΝΟ (παραθαλάσσια πόλη δίπλα στην Αλεξανδρούπολη) απελευθερωμένη ήταν η ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ, ο άντρας της Χατζηαντώνης Βισβίζης και τα παιδιά τους.

Το μεγαλοπρεπές και επιβλητικό πλοίο της οικογένειας Βισβίζη, η "Καλομοίρα"

Γράφει ο κύριος Ορδουμποζάνης στο www.ordteo.gr: «Φλεβάρης του 21 και ο Θρακιώτης Χατζηαντώνης Βισβίζης αρματώνει το ιδιόκτητο καράβι του την "Καλομοίρα", ένα μπρίκι ναυπηγημένο στην Οδησσό με 16 κανόνια και 140 ναύτες και ξεκινά να μπει στην δούλεψη του Γένους, εγκαταλείποντας την εύπορη ζωή του Αίνου. Χωρίς δεύτερη σκέψη τον ακολουθεί η γυναίκα του Δόμνα, παίρνοντας μαζί της στο καράβι και τα πέντε παιδιά τους.

Το βάπτισμα του πηρός το πήρε στην Ίμβρο και έκτοτε ξεκίνησε μια ζωή γεμάτη αγώνες, περιπέτειες, μεγάλες δυσκολίες, φτώχεια, δυστυχία και εγκατάλειψη.

Το μπρίκι μεταφέρει στον Άθω μαζί με πολεμοφόδια και όπλα και τον επαναστάτη Εμμανουήλ Παπά, το Σερραίο μεγαλέμπορα και τραπεζίτη που κι αυτός ξόδεψε την περιουσία του και τη ζωή του για χάρη της πατρίδας. Το ζευγάρι των καπεταναίων συμμετέχει στον αγώνα του 1821 και βρίσκεται παρών σ' ολόκληρο το Αιγαίο κυβερνώντας την "Καλομοίρα", ναυμαχώντας παλικαρίσια, υπερασπίζοντας παγιδευμένους αγωνιστές και πολιορκώντας τους εχθρούς».

Στις 21 Ιουλίου του 1822 ο Βισβίζης πεθαίνει. Η Δόμνα δίνει εντολή να τον κλάψουν τα παιδιά τους και να τον ετοιμάσει ο παπάς και αυτή αναλαμβάνει πλήρως σαν καπετάνισσα την «Καλομοίρα» και συνεχίζει τον αγώνα. Η σκέψη να ξαναγυρίσει στην πλούσια ζωή που άφησε πίσω της δεν της περνά καν από το μυαλό. Παίρνει μέρος σε μπλόκα, σε ναυμαχίες και βοηθά με κάθε δυνατό τρόπο στην επιτυχία της Επανάστασης.

Τη δράση της Δόμνας Βισβίζη, ύμνησε η λαϊκή Μούσα με δημοτικό τραγούδι που σας παραθέτω ολόκληρο παρακάτω:

Προτομή της Δόμνας Βισβίζη στο Πεδίον του
Άρεως (Καλλιτέχνης: Απόστολος Φανακίδης)

"Πουλάκι, πόθεν έρχεσαι, πουλάκι μ' αποκρίσου
μην είδες και μην άκουσες για την κυρα-Δομνίτσα
την όμορφη τη δυνατή, την αρχικαπετάνα,
που 'χει καράβι ατίμητο και πρώτο μέσ’ τα πρώτα,
καράβι που πολέμησε στης Ίμπρος το μπουγάζι;

Και το πουλάκι στάθηκε και το πουλάκι λέει:
Την είδα την απάντησα σιμά στο Αγιονόρος
τρεις μέρες επολέμαγε με δυο χιλιάδες Τούρκους.
Καράβια εδώ, καράβια εκεί, καράβια παρά πέρα
και τούτη σαν τον αετό όρμαγε και χτυπούσε
δεξιά ζερβά και ανάστροφα κι όπου βολούσε ακόμα.

Κι άκουγε βόγκους δυνατούς και στεναγμούς μεγάλους
κι άκουγες κλάματα πικρά, κατάρες στην κατάρα
κι οι θάλασσες κοκκίνιζαν ως φέσια των αγάδων."

Όμως ο καιρός περνά και μαζί του γρόσια εξανεμίζονται. Τα έξοδα για τη διατήρηση σε διαρκή πολεμική ετοιμότητα ενός καραβιού με 16 κανόνια και 140 ναύτες είναι δυσβάσταχτα. Η κάσα της Καπετάνισσας είναι πια άδεια. Τον Σεπτέμβριο του 1824 η Καλομοίρα περνά στα χέρια του Κράτους, καθώς η Δόμνα Βισβίζη αναγκάζεται να την παραχωρήσει.

Συνεχίζει ο κύριος Ορδουμποζάνης «Η υπέροχη αυτή γυναίκα που έδωσε τον άνδρα της, το καράβι της, άδειασε γενναιόδωρα τη γεμάτη χρυσό κασέλα της, αφιέρωσε την ικμάδα της νιότης της αναζητώντας πατρίδα και λευτεριά, παράτησε έρημα σπίτια και ακίνητα στα χέρια του τούρκου, έμεινε ολομόναχη να συντηρήσει και να αναθρέψει σε ξένο τόπο παιδιά της».

Την παρακολουθούμε μέσα από έγγραφα που σώθηκαν στα ελληνικά αρχεία - να τριγυρνά από τόπο σε τόπο, την Ερμιόνη, το Ναύπλιο, την Ερμούπολη της Σύρου στερημένη, περιφρονημένη, άστεγη με τα πέντε παιδιά της, να προστρέχει «εις το έλεος της σεβαστής επιτροπής της Ελλάδας και να ζητά βοήθεια».

Η μόνη της παρηγοριά είναι το άγαλμα που στέκεται κάτω από τον φάρο της Αλεξανδρούπολης και το 3ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης (το Γυμνάσιο που τέλειωσα και εγώ με Καθηγητές υπέροχους Παιδαγωγούς και Ανθρώπους) που τον Νοέμβριο του 2006 μετονομάστηκε σε 3ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης «Δόμνα Βισβίζη», για να θυμίζει έτσι την προσφορά της Αινίτισσας Καπετάνισσας στον αγώνα του 1821 αλλά και την αδιάλειπτη παρουσία της Γυναίκας - Ελληνίδας στους αγώνες του Έθνους. (ιστοσελίδα του σχολείου 3gym-alexandr.evr.sch.gr).

Οι Αλεξανδρουπολίτες και οι Θρακιώτες πάντα την τιμούσαμε σε εθνικές γιορτές, σε σχολικές παραστάσεις.

Είναι καιρός να την μάθει και η υπόλοιπη Ελλάδα! Οι Ήρωες είναι απαραίτητοι και σε καιρό ειρήνης... πόσο μάλλον τώρα...

Πρώτη δημοσίευση: enikos.gr (24/3/2012)

Alexandroupoli Online