26 Απριλίου 2016

Ρωγμή στις Βρυξέλλες, ανησυχία στην Αθήνα

 Ρωγμή στις Βρυξέλλες, ανησυχία στην Αθήνα
 
Στα μισά της άνοιξης, λίγο πριν από το καλοκαιρινό δημοψήφισμα για το Brexit, στην Ευρωπαϊκή Ένωση επικρατεί πολιτική ομίχλη εξαιτίας των αντικρουόμενων απόψεων στο εσωτερικό της. Κοινοτικοί επικεφαλής και εθνικοί ηγέτες δίνουν την εικόνα ενός ακόμα βραχυκυκλώματας σε ό,τι αφορά την πορεία του ελληνικού προγράμματος, κάτι που στην ουσία αναδεικνύει τη διαφορετική άποψή τους για το μέλλον της Ένωσης. Κάποιοι παίρνουν το ρίσκο για ένα Brexit, αλλά και για την περαιτέρω ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού. Εδώ και περίπου είκοσι ημέρες, από την εαρινή σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και μετά, περισσότερο από ποτέ οι διαφωνίες άμεσα εμπλεκομένων με την ελληνική υπόθεση καθυστερούν το κλείσιμο της αξιολόγησης. Παράλληλα η ελληνική πλευρά ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην κατάθεση των δύο κρίσιμων νομοσχεδίων φωτίζοντας ακόμα περισσότερο τις διαφορετικές εκτιμήσεις.
Την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης ενισχύουν κοινοτικοί αξιωματούχοι όπως ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, αλλά και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα. Ο Μάριο Ντράγκι σε μια κρίσιμη καμπή ανακοίνωσε ότι θα γίνονται δεκτά τα ομόλογα που έχουν οι ελληνικές τράπεζες στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Από την άλλη πλευρά ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξακολουθούν να πιέζουν για τη νομοθέτηση προληπτικών μέτρων. Σφήνα στις γερμανικές πιέσεις, που αναπτύσσονται προς υπεράσπιση της νομοθέτησης προληπτικών μέτρων, μπήκε στα μισά της εβδομάδας ο υπουργός Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δηλώνοντας: «Η Ευρώπη υποφέρει αυτή τη στιγμή περισσότερο από το γεγονός ότι οι άλλες χώρες έχουν απαυδίσει με το ότι η Γερμανία πιστεύει πάντα πως τα ξέρει όλα καλύτερα".

Πρωτοτυπίες...

Προβληματισμό προκαλεί, πάντως, η επιμονή πλευράς των θεσμών να νομοθετηθεί μια τέτοια δέσμη μέτρων. Στα προηγούμενα χρόνια της οικονομικής κρίσης, με τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, ουδέποτε άνοιξε τέτοια συζήτηση από πλευράς των δανειστών. Οι εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης δηλώνουν συνεχώς πως η συμφωνία της 12ης Ιουλίου θα τηρηθεί στο ακέραιο. Τα στοιχεία της Eurostat διαβεβαιώνουν πως η ελληνική οικονομία έχει προοπτικές να σταθεροποιηθεί άμεσα στον δρόμο της ανάκαμψης. Οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πέφτουν ξανά και ξανά έξω, δίχως κάποιος να αναλαμβάνει την ευθύνη. Επιπλέον όλες οι πλευρές έχουν εγκαταλήψει την αφήγηση περί βιώσιμου χρέους και αργά ή γρήγορα, όσο και αν κάποιοι προσπαθούν να την υποσκάψουν, η συζήτηση για την απομείωσή του θα ξεκινήσει.
Η πρόταση για νομοθέτηση μέτρων εκτάκτου ανάγκης ξεκίνησε από λεγόμενο Ουάσιγκτον Κλαμπ, στο οποίο συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των τεσσάρων θεσμών που παρακολουθούν το ελληνικό πρόγραμα, ο επικεφαλής του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ και οι υπουργοί Οικονομικών των τεσσάρων μεγαλυτέρων οικονομιών της Ευρωζώνης: Γερμανίας, Γαλλίας, Ισπανίας και Ιταλίας.
Ουάσιγκτον Κλαμπ αποκαλείται η κλειστή ομάδα που συγκροτήθηκε πρώτη φορά στις αρχές της ελληνικής κρίσης και έχει βασικό στόχο την παρακολούθηση του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Η ιδέα της δημιουργίας του αποδίδεται στον σημερινό πρόεδρο της Ε.Ε., όταν αυτός ήταν ακόμα επικεφαλής της του Eurogroup. Στην πρώτη φάση του ήταν γνωστό ως Κλαμπ της Φραγκφούρτης, αλλά μετονομάστηκε όταν σχηματίστηκε η τρόικα με τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Λέγεται πως Κλαμπ της Φραγκφούρτης ονομάστηκε αφού οι πρώτοι συμμετέχοντες βρέθηκαν μετά από μια όπερα στη γερμανική οικονομική "πρωτεύουσα". Αρχικά οι ισχυροί του ελληνικού προγράμματος συναντούνταν δυο φορές τον χρόνο, όμως τα τελευταία χρόνια οι συναντήσεις πυκνώνουν. Αξίζει να σημειωθεί πως σε αυτό το κλαμπ δεν καλείται η ελληνική πλευρά και πως μέχρι πρόσφατα αποφασιζόταν η κοινή γραμμή των δανειστών απέναντι στην Αθήνα.

Η γραμμή Σόιμπλε

Ενδεχομένως είναι η πρώτη φορά που το Κλαμπ της Ουάσιγκτον δεν έβγαλε κοινή γραμμή. Ο Πιερ Μοσκοβισί φέρεται να υποστήριξε την ελληνική κυβέρνηση και να εξέφρασε την άποψη πως η επιμονή σε προληπτικά μέτρα μπορεί να οδηγήσει σε άμεσες πολιτικές εξελίξεις στην Αθήνα. Αποστάσεις από μια σκληρή στάση απέναντι στην Ελλάδα φέρεται να κράτησε και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ωστόσο, απ' ό,τι φαίνεται, η γραμμή Σόιμπλε πέρασε σε σημαντικό βαθμό και ως εκ τούτου μια ακόμα αναταραχή απειλεί το εσωτερικό των θεσμών -και όχι μόνο.
Η διακριτική αντίδραση του Γιούνκερ εκφράστηκε λίγες ημέρες μετά δημοσίως. "Κατανοώ πλήρως τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Εμείς, ως Κομισιόν, είμαστε της άποψης πως όλα τα στοιχεία μας είναι σωστά και δεν υπάρχει ανάγκη για έκτακτα μέτρα. Αν όμως, προκειμένου να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ των θεσμών, παρουσιαστεί στην ελληνική κυβέρνηση η επιλογή, τότε θα την εξετάσουμε σοβαρά. Όμως αυτός δεν είναι ο δρόμος που θα πρέπει να πάρουμε".
Αυτά είπε σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρόσθεσε: "Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, δεν υπάρχει ανάγκη γι' αυτή την κίνηση, όμως, αν οι άλλοι είναι της άποψης πως τα έκτακτα μέτρα προσφέρουν διέξοδο στην κατάσταση και αν αυτά τα μέτρα προταθούν, τότε είμαστε έτοιμοι να τα εκτιμήσουμε, αλλά σε στενή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση".

Το χρέος και ο ESM

Την ίδια ημέρα από πλευράς ESM υπήρξε μια θετική ανακοίνωση για την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για την απομείωση του ελληνικού χρέους, που η ελληνική κυβέρνηση ζητάει να ξεκινήσει αμέσως μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης. «Με ορίζοντα τη συγκεκριμένη δέσμευση, ο ESM έχει αρχίσει να εξετάζει πιθανές επιλογές σε καθαρά τεχνικό επίπεδο», κάτι βέβαια που δεν σημαίνει ονομαστικό κούρεμα του χρέους.
Παράλληλα, δέκα ημέρες πριν, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιχείρησε να αντιστρέψει το ψυχολογικό κλίμα στη διαπραγμάτευση με την απόφαση να γίνονται δεκτά τα ομόλογα του EFSF στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Πρόκειται για μια απόφαση που πρακτικά δεν επηρεάζει στην αξιολόγηση, εντούτοις ερμηνεύεται ως ψήφος εμπιστοσύνης στις ελληνικές θέσεις.
Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση απέρριπτε κατηγορηματικά περίπτωση να υποχωρήσει στις πιέσεις που δέχεται περί προληπτικής νομοθέτησης. Στο μέτωπο το οποίο έχει διαμορφωθεί υπέρ των ελληνικών θέσεων εμφανίζονται ως κύριοι άξονες ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, ο πρόεδρος της Ε.Ε. Ζαν Κλοντ Γιουνκερ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Επιπλέον η ελληνική πλευρά στέκεται στο νομικό "σκάλωμα" που υπάρχει στην ελληνική νομοθεσία περί μη πρόβλεψης νομοθέτησης προληπτικών μέτρων.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΠΕΛΕΓΡΗΣ

avgi.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου