Υπερφηφίστηκε το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας Υγείας - Στη Διαύγεια η προκήρυξη για τις τρεις χιλιάδες προσλήψεις

       

Υπερψηφίστηκε επί της αρχής το νομοσχέδιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Αναρτήθηκε στη Διαύγεια η προκήρυξη των περίπου 3.000 θέσεων γιατρών και υγειονομικών, ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας, Αν. Ξανθός.

Aυτό που ξεχωρίζει την παρέμβαση της κυβέρνησης για την ανάπτυξη ενός οργανωμένου δικτύου δημόσιων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, είναι η ύπαρξη ενός υλοποιήσιμου σχεδίου εφαρμογής, επεσήμανε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός στη Βουλή, όπου υπερψηφίστηκε σήμερα επί της αρχής, το νομοσχέδιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.

Κατά τη σχετική ψηφοφορία, η ΝΔ, η ΧΑ, η ΔΗΣΥ και το ΚΚΕ καταψήφισαν, ενώ το Ποτάμι και η Ένωση Κεντρώων δήλωσαν «παρών».

Ο υπουργός Υγείας, ενημέρωσε την ολομέλεια ότι σήμερα αναρτήθηκε στην Διαύγεια η προκήρυξη των περίπου 3000 θέσεων γιατρών και υπόλοιπων υγειονομικών με την έγκριση του ΑΣΕΠ. Η προθεσμία ξεκινά από την επόμενη Τρίτη μέχρι τις 25 Αυγούστου για τους ενδιαφερόμενους γιατρούς και επαγγελματίες υγείας όλης της χώρας, προκειμένου να στελεχώσουν νέες δομές.
Ο κ. Ξανθός, ενημέρωσε εξάλλου, ότι είναι έτοιμο προσχέδιο αλλαγής οργανογράμματος του ΚΕΕΛΠΝΟ, ενώ μπορεί να αλλάξει ακόμη και το όνομα ώστε να υπάρξει πλήρης αποκοπή του από το παρελθόν «της διαπλοκής και των πελατειακών σχέσεων και της συναλλαγής με τα συμφέροντα». Ανακοίνωσε δε, ότι εντός του φθινοπώρου θα είναι σε θέση να νομοθετήσει σχετικά, «για να κλείσει οριστικά αυτή η περίοδος».
«Το ΚΕΕΛΠΝΟ είναι και ένας κρίσιμος δημόσιος φορέας προστασίας της δημόσιας υγείας και δηλώνουμε προς πάσα κατεύθυνση ότι η εξυγίανση σε αυτόν τον τομέα έχει ξεκινήσει» τόνισε ο κ. Ξανθός.
*ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΝΑΛΥΤΤΙΚΑ την ομιλία του Αλ. Τσίπρα: Το αξιακό φορτίο και οι αρχές μας είναι εγγεγραμμένες σε κάθε παρέμβαση στην Υγεία (βίντεο)
Σε σύγκρουση δύο κόσμων και δύο διαφορετικών πολιτικών αντιλήψεων για τον χαρακτήρα της Δημόσιας Υγείας εξελίχθηκε η συζήτηση επί του νομοσχεδίου για τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη Βουλή. Με την αντιπολίτευση να δηλώνει ότι θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο που η κυβέρνηση εισηγήθηκε ως την προοδευτική απάντηση στην απαξίωση και συρρίκνωση των δημόσιων δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης που προηγήθηκε κατά τη διακυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, έστειλε το μήνυμα ότι κυβέρνηση μεροληπτεί υπέρ της δημόσιας περίθαλψης, κατηγορώντας την αντιπολίτευση πως υπερασπίζεται την υπερτροφική λειτουργία του ιδιωτικού στην Ελλάδα.

Ανδ. Ξανθός: Μεροληπτούμε υπέρ της δημόσιας περίθαλψης

Μιλώντας την Τετάρτη στην Ολομέλεια της Βουλής, ο υπουργός Υγείας έκανε λόγο για προσπάθεια εκ μέρους της αντιπολίτευσης συρρίκνωσης του δημόσιου συστήματος Υγείας και μετατροπής του σε χώρο επιχειρηματικών συμφερόντων. Η κυβέρνηση μεροληπτεί υπέρ της δημόσιας περίθαλψης, σημείωσε ο υπουργός Υγείας , κατηγορώντας την αντιπολίτευση πως υπερασπίζεται την υπερτροφική λειτουργία του ιδιωτικού στην Ελλάδα. «Για εμάς, η πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας είναι ένα προοδευτικό πρόταγμα συνδεδεμένο με την άρση των ανισοτήτων, με τη διασφαλισμένη και ισότιμη φροντίδα και μπορεί να υπηρετηθεί μόνο από ένα πολιτικό σχέδιο δυνάμεων και προσώπων που πιστεύουν στην ισότητα», σημείωσε.
Απαντώντας στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης περί κρατισμού και περί «δημιουργίας πελατειακού και κομματικού στρατού» με τις νέες προσλήψεις, υπογράμμισε πως πρόκειται περί προσβολής να ακούγονται κατηγορίες περί κρατισμού σε μια χώρα με το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα Υγείας. «Ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε το κενό τη δημόσιας πρωτοβάθμιας φροντίδας στα αστικά κέντρα. Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 υπήρξε στόχευση να πάει η πρωτοβάθμια φροντίδα στα χέρια του ιδιωτικού τομέα. Και τότε η ΝΔ έλεγε τα ίδια, ότι είναι μια παρέμβαση που πλήττει την ιδιωτική πρωτοβουλία και τους νέους γιατρούς. Αυτά έλεγε η ΝΔ πριν από 35 χρόνια, αυτά λέει και σήμερα» τόνισε ο υπουργός Υγείας. Ο κ. Ξανθός κατηγόρησε την προηγούμενη κυβέρνηση ότι με τον νόμο 4238 οι δομές αποδιοργανώθηκαν πλήρως και οδηγήθηκαν 3.000 ειδικευόμενοι γιατροί σε έξοδο. «Εμείς έχουμε προσλάβει επικουρικούς γιατρούς και έχουμε αυξήσει τη θητεία από 1 στα 2 χρόνια» είπε.
«Προσθέτουμε δομές, αναπτύσσουμε σε 239 νέα σημεία αποκεντρωμένες δομές με εγγύτητα στην κοινότητα και θα προσληφθούν 3,000 άτομα» υπογράμμισε ο κ. Ξανθός σημειώνοντας ότι σήμερα υπέγραψε την προκήρυξη των θέσεων. «Η δική σας λογική είναι να δώσουμε κανένα voucher στους πιο φτωχοποιημένους», είπε, απευθυνόμενος στα έδρανα της αντιπολίτευσης, προσθέτοντας πως «εμείς, αντιθέτως, καταφέραμε να εξασφαλίσουμε για την μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας εγγυημένη χρηματοδότηση από την ΕΕ για τέσσερα χρόνια, με μια σταδιακή, μάλιστα, εμπλοκή εθνικών πόρων».
Για τον αν έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι, ο υπουργός είπε ότι η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας θα υλοποιηθεί με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους. Η σχέση ευρωπαϊκών-εθνικών πόρων είναι 100-0% τον πρώτο χρόνο, 91 - 9 %τον δεύτερο χρόνο, 71- 29% τον 3ο χρόνο, 26 - 74% τον 4ο χρόνο και 0 - 100% τον 5ο χρόνο. «Είναι απολύτως συμφωνημένα αυτά και όποιος σπεκουλάρει ότι η Ευρώπη δεν τα εγκρίνει προσπαθεί να ναρκοθετήσει την παρέμβαση που η κοινωνία αντιλαμβάνεται ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση»» συμπλήρωσε ο υπουργός Υγείας.
Εξηγώντας τη νέα φιλοσοφία και κουλτούρα που φέρνει στην Υγεία το νομοσχέδιο, είπε: «Ιδρύουμε τις ΤΟΜΥ, 239 νέα σημεία εύκολης πρόσβασης και προσλαμβάνουμε 3 χιλιάδες άτομα που θα τα στελεχώσουν. Σήμερα, μάλιστα υπέγραψα την προκήρυξη του ΑΣΕΠ. Αλλά δεν είναι απλώς ότι προσθέτουμε δομές και ανθρώπους, αλλά ότι αλλάζει η φιλοσοφία, η κουλτούρα, που ως τώρα ως προς τη πρωτοβάθμια φροντίδα, ήταν μια κουλτούρα ασυνέχειας και κατακερματισμού».
Και καταλήγοντας, υποπγράμμισε: «Για μας η πρωτοβάθμια φροντίδα είναι προοδευτικό πρόταγμα, που όλοι οι αριστεροί και προοδευτικοί υγειονομικοί σε όλο τον κόσμο έχουν αγωνιστεί γι' αυτό» και κατέληξε λέγοντας ότι «στην υγεία δεν χάνεται η ψυχή της Αριστεράς: στην υγεία επιβεβαιώνεται η αξία κι οι αξίες της Αριστεράς».

Απερρίφθη η ένσταση αντισυνταγματικότητας της ΝΔ
Σε πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στον αναπληρωτή υπουργό Υγείας, Παύλο Πολάκη και τους εκπροσώπους της ΝΔ και της ΔΗ.ΣΥ εξελίχθηκε νωρίτερα η συζήτηση αντισυνταγματικότητας που έθεσε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επί της τροπολογίας με την οποία νομιμοποιούνται δαπάνες για καθαριότητα, σίτιση φύλαξη στα ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ (μεταξύ των οποίων και τα νοσοκομεία).
Η ένσταση αντισυνταγματικότητας απορρίφθηκε από την Ολομέλεια, ενώ τόσο ο Ιάσων Φωτήλας (ΝΔ) όσο και ο Ανδρέας Λοβέρδος (ΔΗΣΥ) επικέντρωσαν την επιχειρηματολογία τους για απόσυρση της εν λόγω διάταξης στην έκθεση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής, η οποία - όπως τόνισαν - θέτει ζητήματα για την συνταγματικότητά της ρύθμισης και στην έλλειψη έκθεσης από το ΓΛΚ για το ύψος της δαπάνης.

Π. Πολάκης: «Είστε υπηρέτες των εργολάβων, που έχασαν ένα σκασμό λεφτά»

Ο Παύλος Πολάκης, είπε πως πρόκειται για ρύθμιση ώστε να υπερπηδηθούν τα εμπόδια που θέτουν ορισμένοι επίτροποι μη υπογράφοντας εντάλματα πληρωμής για εργαζόμενους που παρέχουν υπηρεσίες καθαριότητας, σίτισης, φύλαξης και συντήρησης ηλεκτρολογικού εξοπλισμού στα νοσοκομεία με καθεστώς παράτασης των συμβάσεων τους, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία υπογραφής αυτών.

«Η τροπολογία αυτή, αφορά τον πόλεμο που έχουμε με όλους τους εργολάβους καθαριότητας που αποδύθηκαν σε έναν νυν υπέρ πάντων αγώνα χρησιμοποιώντας και κομμάτια της δικαστικής εξουσίας για να μην αφήσουν να περάσουμε σε άλλη φάση μέσα στα νοσοκομεία, που προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες, με μείωση του συνολικού κόστους με έως και διπλασιασμό των αμοιβών του προσωπικού» ανέφερε ο αν. υπουργός Υγείας. Εξήγησε ότι τα νοσοκομεία δεν προχωρούν πλέον σε διαγωνισμό με εργολάβους αλλά σε συμβάσεις έργου με το προσωπικό που υπηρετούσε σε αυτούς στην καθαριότητα στη σίτιση ή στην φύλαξη ώστε να μην απολυθούν αυτοί. Μέχρι τον Αύγουστο του 2016, που ο νόμος «έπεσε» στο ΣτΕ, τα νοσοκομεία είχαν κάνει συμβάσεις έργου ενώ βγήκαν προκηρύξεις ως συμβάσεις εργασίας τον Νοέμβριο του 2016. Η Βουλή, νομοθέτησε εκ νέου ώστε να μετατραπούν σε συμβάσεις εργασίας, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται είπε ο κ. Πολάκης αφού πολλοί επίτροποι δεν θεωρούν τα εντάλματα και μένουν απλήρωτοι οι εργαζόμενοι αυτοί.
Ο κ. Πολάκης, είπε ακόμη ότι νοσοκομεία, τα οποία προβαίνουν σε προκηρύξεις, δέχονται προσωρινή διαταγή να σταματήσουν την διαδικασία και έτσι δίνονται παρατάσεις των συμβάσεων. «Αφού δεν θέλουμε να κάνουμε διαγωνισμό με τους εργολάβους, δεν εγκρίνουν την πληρωμή των εργαζόμενων με παράταση συμβάσεων για να μας εξωθήσουν να πάρει το έργο ο εργολάβος», είπε.
Απευθυνόμενος δε προς τα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και της ΔΗΣΥ, που ζήτησαν να αποσυρθεί η ρύθμιση, υποστήριξε πως με την τοποθέτησή τους αυτή απέδειξαν ότι είναι οργανικοί υπηρέτες των εργολάβων και «τους έχει πιάσει σύγκρυο με αυτά που έρχονται από το ΚΕΕΛΠΝΟ». Ενημέρωσε τέλος, ότι η εισαγγελέας διαφθοράς κατάσχεσε σήμερα τους σκληρούς δίσκους υπαλλήλων του ΚΕΕΛΠΝΟ, «οι οποίοι αποτελούν τον διαχρονικό παρακρατικό μηχανισμό που διακινούσε το μαύρο χρήμα στο ΚΕΕΛΠΝΟ».



Δεύτερο παράλληλο πρόγραμμα το νομοσχέδιο για την Υγεία
Κατά τη δευτερολογια του, ο Παύλος Πολάκης σημείωσε ότι : «Από τη νεοφιλελεύθερη λογική της ατομικής ευθύνης για την αρρώστια που έχει ο κάθε ασθενής, κάνουμε το βήμα για να περάσουμε σε ένα πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας, όπου η πολιτεία έχει την ευθύνη να παρέχει καθολική κάλυψη και προαγωγή υγείας στον πληθυσμό στον τόπο κατοικίας του, η οποία με οργανωμένο τρόπο προλαμβάνει, κατευθύνει, συνταγογραφεί και παραπέμπει σε ανώτερες δομές του συστήματος».
Τόνισε ότι «πρόκειται για μια κοινωνική συμμαχία με τις νέες γενιές οι οποίες βρέθηκαν εκτός Ελλάδας, εκτός ΕΣΥ, εκτός ΕΟΠΥΥ, ή αναγκάστηκαν σε ατομικές συμβάσεις εργασίας με 50 ευρώ», και κατηγόρησε την αντιπολίτευση οτι τα προηγούμενα χρόνια συμμάχησε «με τον μεγάλο ιδιωτικό τομέα, στον οποίο είχατε εκχωρήσει την πρωτοβάθμια φροντίδα και με κάποια στρώματα παλιών γιατρών που έβγαζαν όχι μόνο τον μισθό που είχαν». «Εμείς κάνουμε μια άλλη κοινωνική συμμαχία με γενιές που έρχονται, με το νοσηλευτικό και το άλλο υγειονομικό δυναμικό, με την ομάδα υγείας που θα έχει στην ευθύνη της μια μεγάλη ομάδα πληθυσμού» σημείωσε και πρόσθεσε «κάνουμε βήματα ώστε ο ιδιωτικός τομέας να έχει συμπληρωματικό ρόλο και όχι κυρίαρχο ρόλο στον οποίο εσείς ωθήσατε ενεργητικά και παθητικά, με αυτά τα οποία κάνατε τα προηγούμενα χρόνια».
Χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «δεύτερο παράλληλο πρόγραμμα» και αναφέρθηκε στην ίδρυση του Νοσοκομείο Καρπάθου και του Νοσοκομείο της Σαντορίνης.
Κατηγόρησε τον αρχηγό της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη ότι είπε ψέμματα όταν ανεφερε ότι η κυβέρνηση έχει καταθέσει 159 τροπολογίες. «Σε 11 νομοσχέδια η κυβέρνηση κατέθεσε και ψήφισε 85 τροπολογίες, οι άλλες 74 ήταν αυτές που είχαν καταθέσει οι βουλευτές των άλλων κομμάτων» είπε.
Ο κ. Πολάκης κατέληξε λέγοντας ότι «θα ήθελα να αναγνωρίσετε ότι σε αυτές τις συνθήκες είναι ένα βήμα προς ένα κοινωνικό κράτος, που αναστρέφει αυτό που έκαναν οι προηγούμενοι και βάζει πλάτη με τη βοήθεια του λαού, να γίνει κάτι».

Σύγκρουση δύο κόσμων στη συζήτηση για το νομοσχέδιο
Για σύγκρουση δύο κόσμων στο ζήτημα της Υγείας έκανε λόγο ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Σάκης Παπαδόπουλος στη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις».
«Κάθε πολίτης, ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονομική του θέση και τον τόπο διαμονής του, έχει το ίδιο δικαίωμα για ίση και υψηλού επιπέδου περίθαλψη και κοινωνική φροντίδα. Η προστασία της υγείας είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Τούτο εναρμονίζεται και με την επιταγή του ελληνικού Συντάγματος στο άρθρο 21»,  τόνισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναφέρθηκε επίσης στην σπουδαιότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας που έφτιαξε ΠΑΣΟΚ και πρόσθεσε ότι «οι αλλαγές, οι τομές, η μεταρρύθμιση που κάνουμε τώρα, τριάντα τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του ιδρυτικού νόμου, είναι εξαιρετικά επίκαιρες και επιτακτικές για το δημόσιο σύστημα υγείας, το οποίο βρίσκονταν επί πάρα πολλά χρόνια σε συνθήκες ανυποληψίας».
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ότι «οι παρεμβάσεις εδράζονται στις αξίες μας, στην πεποίθησή μας ότι η υγεία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, βασικό κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα προς πώληση με τους κανόνες της αγοράς» και ρώτησε αν αμφιβάλλει κανείς ότι "ο Γιώργος Γεννηματάς θα ενέκρινε και θα ψήφιζε τη μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και την οργάνωση αυτοτελών τμημάτων επειγόντων περιστατικών στα νοσοκομεία;».
Ο Σάκης Παπαδόπουλος υποστήριξε ότι με τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου επιτυγχάνεται μια στρατηγική αναμόρφωση του συστήματος υπηρεσιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και ταυτόχρονα η στήριξη και αναβάθμιση του ΕΣΥ.
Ο εισηγητής της ΝΔ Ιάσωνας Φωτήλας είπε ότι η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας για τη ΝΔ «βρίσκεται στο επίκεντρο της απαιτούμενης μεταρρύθμισης που πρέπει να γίνει στον πολύπαθο χώρο της υγείας» και πρόσθεσε ότι «δημόσια υγεία δεν είναι κρατική υγεία σώνει και καλά. Δημόσια υγεία είναι η υγεία που παρέχεται σε όλους τους Έλληνες πολίτες και για την οποία επιβαρύνεται το κράτος. Το ποιος θα την παρέχει δεν έχει καμία σημασία. Μην σας πω ότι αν ένα έξυπνο κράτος ψάξει και βρει την καλύτερη υπηρεσία στην καλύτερη τιμή και αυτή του την παρέχει ο ιδιώτης ακόμα καλύτερα. Έτσι θα τονώσουμε την οικονομία μας, έτσι θα τονώσουμε την ανάπτυξη, έτσι θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας». Σημείωσε ότι πρόκειται για νομοσχέδιο «όπου η ιδεοληψία υπέρ του κρατικού και ενάντια στο ιδιωτικό συναγωνίζεται την προχειρότητα και η αποσύνδεση από την πραγματικότητα των αναγκών των πολιτών συναγωνίζεται τη μεγαλοστομία για δήθεν μεταρρύθμιση». Χαρακτήρισε επίσης αχρείαστες, μίζερες κρατικές δομές τις ΤΟΜΥ (τοπικές μονάδες υγείας), υποστήριξε ότι ευεργετούνται οι ΜΗΝ (μονάδες ημερήσιας νοσηλείας) των ιδιωτικών κλινικών και έκλεισε λέγοντας ότι «εννοείται ότι η Νέα Δημοκρατία καταψηφίζει το νομοσχέδιο επί της αρχής και επιφυλάχθηκε για τα επιμέρους άρθρα».
Ο ειδικός αγορητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Κώστας Μπαργιώτας σημείωσε ότι «η κυβέρνηση θέλει να κάνει μια σκληρά κρατική δομή. Τόσο κρατική που δεν θέλει καν του δήμους ως πάροχους υπηρεσιών υγείας. Οι δήμοι έχουν δημοτικά ιατρεία στελεχωμένα που παρέχουν υπηρεσίες αλλά δεν μπορούν να πάρουν σύμβαση με τον ΕΟΠΠΥ. Δεν έχουν θέση στο σχεδιασμό της κυβέρνησης, μένουν απέξω. Δεν καταλαβαίνω γιατί» και πρόσθεσε ότι «δεν έχουμε καμία προκατάληψη με τις κρατικές δομές τις οποίες αναπτύξαμε μέσα στα χρόνια. Το ζήτημα μας είναι η καλύτερη δυνατή διαχείριση του κρατικού χρήματος για το συμφέρον των ασθενών». Υπερασπίστηκε επίσης το σύστημα υγείας που έφτιαξε το ΠΑΣΟΚ και τον ΕΟΠΠΥ την οποία χαρακτήρισε μεγάλη κατάκτηση, τονίζοντας ότι η σημερινή κυβέρνηση ήταν βίαια αντίθετη στην ίδρυση του ΕΟΠΠΥ και του ΠΕΔΥ. «Το σύστημα υγείας βρίσκεται σε μια πολύ κρίσιμη καμπή και οι ατελείς μεταρρυθμίσεις είναι πολύ χειρότερες από τις μη μεταρρυθμίσεις. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από τα γιαπιά» σημείωσε και είπε ότι θα καταψηφίσουν το νομοσχέδιο επί της αρχής.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης είπε ότι «η κυβέρνηση βάζει τη σφραγίδα μιας υποβαθμισμένης και ανεπαρκούς πρωτοβάθμιας δημόσιας φροντίδας, που δεν έχει καμία σχέση με τις λαϊκές ανάγκες», τονίζοντας πως το ΚΚΕ καταψηφίζει επί της αρχής το νομοσχέδιο αφού «είναι ένα σχέδιο που υπηρετεί τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της ΕΕ και των επιχειρηματικών ομίλων για μείωση των κρατικών δαπανών για την υγεία του λαού και την αναθέρμανση της κερδοφορίας τους». «Η καθολικότητα και η ισότιμη πρόσβαση που επικαλείται η κυβέρνηση σημαίνει ότι τα λαϊκά στρώματα θα έχουν καθολικά και ισότητα αυξημένα έξοδα για την συμμετοχή στο σύστημα υγείας», υποστήριξε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, συμπληρώνοντας πως «όχι μόνο συνεχίζεται και διατηρείται η απαράδεκτη κατάσταση στη δημόσια υγεία, αναπτύσσονται ταυτόχρονα βαθύτατα αντιδραστικές απόψεις περί αυτοφροντίδας, αυτοδιάγνωσης και αυτοθεραπείας που μας γυρνούν σε προηγούμενες δεκαετίες, πριν από έναν αιώνα», για να καταλήξει πως «οι ανικανοποίητες σύγχρονες λαϊκές ανάγκες στην υγεία είναι πρόβλημα ταξικό».
Ο ειδικός αγορητής της Ένωσης Κεντρώων Αριστείδης Φωκάς κατηγόρησε την κυβέρνηση για κρατισμό και είπε ότι θα ψηφίσουν παρών επί της αρχής και επιφύλαξη επί των άρθρων. «Το νομοσχέδιο που βαπτίστηκε στα λόγια επαναστατικό δεν ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας. Στο χαρτί αποτυπώνεται ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο. Δηλαδή θέλετε να μας πείσετε πως στην Ελλάδα με τους ρυθμούς που όλοι ξέρουμε θα συγκροτηθούν θα στελεχωθούν και θα λειτουργούν 230 νέες δομές υγείας; Να μη γελιόμαστε, αυτό θα μείνει στα χαρτιά», υποστήριξε ο κ. Φωκάς καταλήγοντας πως «Με σχέδια ουτοπικά η Ελλάδα δεν μπορεί να πάει μπροστά».
Ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος των ΑΝΕΛ υπερασπίστηκε τις διατάξεις του νομοσχεδίου τονίζοντας ότι βοηθάει το κομμάτι της κοινωνίας που βρίσκεται εκτός και κυρίως του ανασφάλιστους που φτάνουν τα 2 εκατομμύρια.
Ο Γιώργος Μαυρωτάς, ειδικός αγορητής του ΠΟΤΑΜΙΟΥ, υποστήριξε ότι λείπουν τα κριτήρια στις διάφορες στελεχώσεις και αναφέρθηκε στην τροπολογία που κατέθεσε το ΠΟΤΑΜΙ για την εξαίρεση από τη διαδικασία του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής για τη φαρμακευτική δαπάνη (claw back) των φαρμάκων σπάνιων παθήσεων και τα παράγωγα αίματος προκειμένου να στηριχθούν οι ασθενείς με σπάνια νοσήματα. «Συνήθως ψηφίζεται και παρεπέμπεται στις καλένδες η υλοποίηση. Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας χρειάζεται συνέργειες κρατικού και ιδιωτικού τομέα αλλιώς δεν μπορεί να είναι βιώσιμη. Η παροχή υπηρεσιών υγείας καλής ποιότητας σε όλο τον πληθυσμό είναι το βασικό ζητούμενο. Στα χέρια του υπουργείου υπάρχει μια σαφής μεροληψία υπέρ του κρατικού τομέα. Μια μεροληψία που στις παρούσες οικονομικές συνθήκες τις χώρας δυστυχώς δεν μπορεί να υποστηριχθεί» τόνισε ο κ. Μαυρωτάς.

Τι προβλέπει αναλυτικά το νομοσχέδιο:

Το νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας( ΠΦΥ) αποτελεί το θεσμικό επιστέγασμα της μεταρρύθμισης του Εθνικού Συστήματος Υγείας με στροφή στο πρωτοβάθμιο επίπεδο υπηρεσιών, στην πρόληψη και αγωγή υγείας και στην προστασία της Δημόσιας Υγείας. Συνιστά την προοδευτική απάντηση στην απαξίωση και συρρίκνωση των δημόσιων δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης που προηγήθηκε κατά τη διακυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και εξώθησε 3000 γιατρούς στην έξοδο από το σύστημα υγείας. Έρχεται να αποτελέσει τη θεσμική ολοκλήρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, που παρέμενε εκκρεμής από τον ίδρυση του ΕΣΥ (Ν. 1397/1983) μέχρι σήμερα. Αυτή η παρέμβαση έρχεται να ολοκληρώσει την μεγάλη τομή που πραγματοποίησε η Κυβέρνηση στο σύστημα υγείας, με την κάλυψη των ανασφάλιστων συμπολιτών μας.

• Με το νομοσχέδιο διευρύνεται ο «δημόσιος χώρος» στην Υγεία και προδιαγράφεται ο επικουρικός ρόλος του ιδιωτικού τομέα , στην κατεύθυνση πάντα της καθολικής κάλυψης του πληθυσμού, της ισότητας στην πρόσβαση και της οικονομικής προστασίας ιδίως των πιο αδύνατων μελών της κοινωνίας.
• Ανασυγκροτείται η Δημόσια Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών υγείας με πυρήνα τον λήπτη υπηρεσιών υγείας , με λειτουργικές και στοχευμένες αλλαγές που διευκολύνουν την παροχή υπηρεσιών υγείας και την επικοινωνία των παρόχων των υπηρεσιών αυτών σε ένα καθετοποιημένο σύστημα διοίκησης.
• Ο ρόλος των υφιστάμενων δομών πρωτοβάθμιας περίθαλψης (Μονάδες Υγείας ΠΕΔΥ και Κέντρα Υγείας αγροτικού τύπου), οι οποίες εφεξής ονομάζονται Κέντρα Υγείας, κατοχυρώνεται και ενισχύεται. Ειδική μέριμνα προβλέπεται για την αναβάθμιση των Εργαστηρίων τους .
• Δημιουργούνται παράλληλα νέες αποκεντρωμένες δομές, περιφερειακές των Κέντρων Υγείας , οι Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ), που απευθύνονται σε συγκεκριμένο πληθυσμό , στελεχώνονται από διεπιστημονική ομάδα υγείας, που περιλαμβάνει οικογενειακούς γιατρούς και παιδιάτρους, νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, κοινωνικό λειτουργό. Οι ΤΟΜΥ μέσω των ομάδων υγείας αναπτύσσουν ένα νέο παράδειγμα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Συνιστούν μονάδες οικογενειακής ιατρικής με έμφαση στην προληπτική ιατρική, στη σχολική υγεία, στους εμβολιασμούς, στη διαχείριση των χρόνιων ασθενών, στη συνεχή και ολιστική φροντίδα του πολίτη. Οι ΤΟΜΥ αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με το Εθνικό Σύστημα Υγείας, αλλά ταυτόχρονα αναπτύσσουν εξωστρεφείς και κοινοτικού χαρακτήρα παρεμβάσεις (εμβολιασμοί σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, δράσεις ενημέρωσης για τον γενικό πληθυσμό, τακτικές επισκέψεις σε σχολεία, ΚΑΠΗ, χώρους εργασίας)
• Κάθε πολίτης, ασφαλισμένος ή ανασφάλιστος θα έχει τον δικό του οικογενειακό γιατρό, τον δικό του σύμβουλο σε θέματα υγείας, τον υπεύθυνο για την παρακολούθηση και διαχείριση των προβλημάτων υγείας του, για την τήρηση του Ατομικού του Ηλεκτρονικού Φακέλου, για την ολιστική και ποιοτική φροντίδα του.
• Ο ΕΟΠΥΥ θα συνεχίσει να συμβάλλεται με ιδιώτες ιατρούς που θα παρέχουν υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στα ιατρεία τους για την κάλυψη των αναγκών όπου χρειάζεται και όπου οι δημόσιες δομές δεν επαρκούν .
• Επίσης σε κάθε Κέντρο Υγείας συγκροτείται και λειτουργεί Οδοντιατρική Ομάδα που θα ελέγχει τη στοματική υγεία του πληθυσμού ευθύνης .
• Αναβαθμίζεται η μαιευτική φροντίδα στο ΕΣΥ και αναδεικνύεται ο συμβουλευτικός και υποστηρικτικός ρόλος των μαιών στην πρόληψη του γυναικολογικού καρκίνου , στην κύηση και στον τοκετό.
• Αξιοποιούνται οι Επισκέπτες Υγείας με σκοπό την προαγωγή της υγείας του ατόμου, της οικογένειας, της κοινότητας και του σχολικού πληθυσμού και την πραγματοποίηση δράσεων και παρεμβάσεων στην κοινότητα για θέματα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
• Για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια της δημόσιας λογοδοσίας και του κοινωνικού ελέγχου των μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Η αφετηρία της θεσμικής παρέμβασης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας έγκειται στον πρωταγωνιστικό ρόλο του δημόσιου συστήματος, στην αναβάθμιση της οργάνωσης και της λειτουργίας του για την πλήρη αξιοποίηση της δυναμικότητάς του και των δυνατοτήτων του , με συμπληρωματικό και επικουρικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα εκεί που το ΕΣΥ έχει πραγματική ανάγκη.
Η υλοποίηση αυτής της επιλογής θα πραγματοποιηθεί με τη διεύρυνση του Εθνικού Συστήματος στη βάση του.

• Το δίκτυο των υφιστάμενων δομών στην πρωτοβάθμια περίθαλψη (Μονάδες Υγείας ΠΕΔΥ και Κέντρα Υγείας) παραμένει ως το δεύτερο επίπεδο υπηρεσιών του συστήματος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας . Είναι αυτές ακριβώς οι δομές που χτυπήθηκαν ιδιαίτερα από την νεοσυντηρητική και νεοφιλελεύθερη πολιτική των προηγούμενων χρόνων . Χτίζουμε, χρησιμοποιώντας τα θεμέλια που ήδη έχουμε. Οι υφιστάμενες δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης αξιοποιούνται πλήρως ως δεύτερο επίπεδο του νέου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και οικοδομούμε ένα νέο δίκτυο δομών και υπηρεσιών γύρω και πέραν από αυτές.
• Το νομοσχέδιο για την ΠΦΥ συνιστά αλλαγή παραδείγματος για το ΕΣΥ. Η ευθύνη της αναζήτησης της κατάλληλης φροντίδας υγείας για κάθε πολίτη ανατίθεται στο δίκτυο της ΠΦΥ και στο ΕΣΥ και άρα από προσωπική υπόθεση γίνεται συλλογική .

Μέχρι σήμερα ο πολίτης έκανε χρήση υπηρεσιών υγείας κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, όταν γινόταν ασθενής, όταν νοσούσε. Έκανε μάλιστα χρήση αυτών των υπηρεσιών , δημόσιων ή ιδιωτικών , κατά το δοκούν, όπως εκείνος νόμιζε καλύτερα, λειτουργώντας ως "καταναλωτής". "Καταναλωτής" όμως που χωρίς επαρκή γνώση του πεδίου (ως μη ειδικός) κάθε άλλο παρά ορθολογική συμπεριφορά ανέπτυσσε. Το αποτέλεσμα ήταν όχι μόνο να μην μεγιστοποιεί το όφελος μέσω των "καταναλωτικών του επιλογών", αλλά συχνά να καταναλώνει υπηρεσίες (εξετάσεις, φάρμακα, επισκέψεις σε ειδικούς) που ήταν ακατάλληλα για την περίπτωσή του. Αυτή η τακτική με την απουσία έγκυρης και αξιόπιστης πληροφορίας οδηγούσε τον πολίτη συχνά στην αναζήτηση της κατάλληλης υπηρεσίας από "αυτά που άκουγε", από τις συστάσεις του συγγενικού ή φιλικού του περιβάλλοντος , από τις "κατευθύνσεις" ειδικευμένων γιατρών κυρίως του ιδιωτικού τομέα σε άλλους ειδικότερους ή στα "κατάλληλα" διαγνωστικά κέντρα, με τα "καλά" πακέτα προσφορών. Αυτή η εικόνα είχε προφανώς αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στην ανάγκη συνεχούς και ολιστικής φροντίδας υγείας του πολίτη, αλλά, μέσω της προκλητής ζήτησης υπηρεσιών υγείας , της σπατάλης και των πολλαπλών επιβαρύνσεων , στο συνολικό κόστος περίθαλψης και στη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας.

• Η ανάκτηση της ευθύνης υγείας του πολίτη από το σύστημα υγείας, η αντιπολίτευση τη θεωρεί πλήγμα στην ελεύθερη επιλογή. Ποια ελεύθερη επιλογή όμως; Την «ελεύθερη» επιλογή του προηγούμενου συστήματος που δημιουργούσε την επίφαση ελευθερίας στον πολίτη να επιλέξει μεταξύ ανεπαρκών και επιβαρυμένων οικονομικά υπηρεσιών του δημόσιου συστήματος ή άφθονων , αποσπασματικών και υπερτιμημένων υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα; Οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας πριν τον Ν. 4368/2016 (πρόσβαση των ανασφάλιστων στο σύστημα υγείας) δεν είχαν όχι μόνο ελεύθερη επιλογή, αλλά ούτε ελεύθερη πρόσβαση.

Στη δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία η Πολιτεία οφείλει να εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας και με αυτήν την παρέμβαση η δυνατότητα της Πολιτείας να ανταποκριθεί σε αυτήν την υποχρέωση ενισχύεται.

Με την καθολική ανάπτυξη του οικογενειακού γιατρού στις ΤΟΜΥ, με τον αναπροσανατολισμό του έργου των γενικών γιατρών που υπηρετούν μέχρι σήμερα στα Κέντρα Υγείας και στα Περιφερειακά Ιατρεία προς την πρόληψη, την αγωγή υγείας και την κοινοτική φροντίδα , αλλά και με την αξιοποίηση στοχευμένα και συμπληρωματικά των νέων συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με οικογενειακούς γιατρούς "τοποθετείται" ένας σύμβουλος υγείας δίπλα σε κάθε πολίτη. Ο κάθε πολίτης θα έχει τον δικό του οικογενειακό γιατρό δωρεάν που θα είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη και ενημέρωση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας του πολίτη, για την εξασφάλιση της κάθε φορά κατάλληλης θεραπείας και επαρκούς υγειονομικής φροντίδας του , για την παραπομπή του στα άλλα επίπεδα του συστήματος υγείας και για την εν γένει «πλοήγηση» του πολίτη στο σύστημα υγείας. Αυτό σημαίνει μεταξύ άλλων ότι ένας μεγάλος όγκος περιστατικών που φθάνει σήμερα στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων θα αντιμετωπίζεται πολύ νωρίτερα από τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Εκτιμάται ότι ένα 80% των περιστατικών που προσεγγίζουν τα νοσοκομεία, τα λεγόμενα "ψυχρά" περιστατικά θα μπορούσαν να μην φτάσουν ποτέ εκεί αν το σύστημα της ΠΦΥ λειτουργούσε επαρκώς και έγκαιρα. Εκτός λοιπόν από την στροφή στην πρόληψη και στην οικογενειακή ιατρική, η ΠΦΥ αποσκοπεί και στη σημαντική αποσυμφόρηση των ιδιαίτερα επιβαρυμένων νοσοκομείων μας , τα οποία θα μπορούν έτσι να επιτελέσουν πιο αποτελεσματικά το δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο ρόλο τους.
Εκτός από τις ΤΟΜΥ, ένα άλλο σημαντικό κομμάτι του νομοσχεδίου, στο πλαίσιο της συμπληρωματικότητας του ιδιωτικού τομέα , αφορά το νέο πλαίσιο συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με τους ελευθεροεπαγγελματίες γιατρούς. Αυτές οι συμβάσεις θα χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά σε περιοχές, όπου είτε δεν αναπτύσσονται ΤΟΜΥ, είτε ο αριθμός των ΤΟΜΥ και των οικογενειακών γιατρών δεν επαρκεί για την καθολική κάλυψη του πληθυσμού. Είναι αυτονόητο ότι αυτή η σχέση, μεταξύ ΤΟΜΥ και συμβεβλημένων οικογενειακών γιατρών, είναι δυναμική, καθώς όσο αυξάνεται ο αριθμός των ΤΟΜΥ θα μειώνεται ο αριθμός των συμβάσεων των οικογενειακών γιατρών.
Συνεπώς : οι γενικοί γιατροί, παθολόγοι και παιδίατροι που θα λειτουργούν ως οικογενειακοί γιατροί, θα εγγράφουν πληθυσμό ευθύνης και θα αμείβονται βάσει του αριθμού των εγγεγραμμένων. Για τις υπόλοιπες ειδικότητες προβλέπεται η "αγορά" (δέσμευση) χρόνου στα ιατρεία τους ώστε σε ένα συγκεκριμένο καθημερινό ωράριο να δέχονται ασθενείς δωρεάν.

• Η πρόβλεψη συλλογικής σύμβασης του ΕΟΠΥΥ με τους ιατρικούς συλλόγους και τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) αφενός ανταποκρίνεται σε ένα αίτημα που μετ' επιτάσεως τέθηκε στην διαβούλευση του νομοσχεδίου από τον ΠΙΣ και αφετέρου εισάγει χαρακτηριστικά συνευθύνης από τα συλλογικά όργανα του ιατρικού κόσμου κατά τη σύναψη των συμβάσεων. Είναι προφανές ότι το σύστημα των 200 επισκέψεων/ μήνα που ισχύει μέχρι σήμερα για τους συμβεβλημένους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ είναι ένα σύστημα ανεπαρκές , αναποτελεσματικό , ανεξέλεγκτο και ακριβό. Είναι ένα σύστημα που συχνά εμπαίζει τον πολίτη, δεν καλύπτει ουσιαστικά τις ανάγκες του , τον επιβαρύνει οικονομικά και επιβεβαιώνει το επίπλαστο της «ελεύθερης» επιλογής.

Στο δεύτερο επίπεδο της ΠΦΥ εκτός από την κατοχύρωση του ρόλου των Κέντρων Υγείας, σημαντική παρέμβαση αποτελεί η θέσπιση των Κεντρικών Διαγνωστικών Εργαστηρίων, σε μία προσπάθεια να αναβαθμιστεί ο εργαστηριακός τομέας της ΠΦΥ , να μπορεί να καλύψει περισσότερες ανάγκες των ασφαλισμένων και ανασφάλιστων πολιτών και , τελικά , να γίνει περισσότερο ανταγωνιστικός προς τα επιχειρηματικά συμφέροντα στο χώρο της εργαστηριακής διάγνωσης. Αντίστοιχα, πολύ σημαντικά βήματα είναι η κατοχύρωση της δημόσιας οδοντιατρικής φροντίδας στην ΠΦΥ και η συγκρότηση δικτύων από επαγγελματίες υγείας όπως μαίες και επισκέπτες υγείας , που υπηρετούν σε δημόσιες δομές και παρέχουν τη δυνατότητα εξωστρεφούς δράσης αυτού του ανθρώπινου δυναμικού στην κοινότητα και με εμβέλεια ευρύτερη της δομής ( ΚΥ ή ΤΟΜΥ ) στην οποία υπηρετούν.
Ειδικά για τη μαιευτική φροντίδα η δυνατότητα συνταγογράφησης ΤΕΣΤ ΠΑΠ και διαγνωστικών εξετάσεων κύησης αφενός αναβαθμίζει σημαντικά τον ρόλο των μαιών/μαιευτών , αφετέρου καλύπτει μία σημαντική ανάγκη του γυναικείου πληθυσμού , κυρίως σε περιοχές όπου η παρουσία μαιευτήρα/γυναικολόγου στο Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι ανεπαρκής.
Σε κάθε περίπτωση η ενίσχυση του ρόλου των άλλων επαγγελματιών υγείας που δραστηριοποιούνται στην ΠΦΥ, εκτός από οργανικά αναγκαία στην κατεύθυνση περιορισμού του ιατροκεντρικού χαρακτήρα του συστήματος, είναι και απαραίτητη σε επίπεδο κοινωνικών συμμαχιών, καθώς η υλοποίηση της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ απαιτεί επαγγελματίες υγείας και λοιπούς εργαζόμενους που , αναγνωρίζοντας έναν νέο δικό τους ρόλο στο σύστημα υγείας, θα είναι διατεθειμένοι να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση εγγενών αντιστάσεων και συγκρούσεων που θα προκύψουν λόγω του σημερινού νοσοκομειοκεντρικού και ιατροκεντρικού μοντέλου του ΕΣΥ .
Τέλος, η ενεργοποίηση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου, η αναδιοργάνωση της διοίκησης των δομών της ΠΦΥ με την ανασύσταση των Διοικουσών Επιτροπών στις οποίες θα εκπροσωπείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση της περιοχής , ο Περιφερειακός Συντονιστής ΤΟΠΦΥ που επιλέγεται από το σύνολο του προσωπικού και όχι μόνο από το ιατρικό, αλλά και η εισαγωγή για πρώτη φορά της έννοιας της λογοδοσίας και του κοινωνικού ελέγχου των δημοσίων μονάδων παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας , είναι σημεία του ν/σ που δίνουν ένα διαφορετικό «στίγμα» σύγχρονης, ανθρωποκεντρικής και ποιοτικής φροντίδας από ένα σύστημα δημοκρατικό, διαφανές , συμμετοχικό και κυρίως κοινωνικά ανταποδοτικό.
Πρώτη φορά νομοθέτηση και υλοποίηση μαζί
Επίσης σημαντική παράμετρος και συγκριτικό πλεονέκτημα αυτής της προσπάθειας σε σχέση με προηγούμενες απόπειρες είναι η δυνατότητα άμεσης υλοποίησής ενός σημαντικού μέρους του νομοθετήματος, τη στιγμή που η εμβληματική μέχρι σήμερα συγκρότηση του ΕΣΥ (Ν. 1397/83) κράτησε μέχρι το τέλος της δεκαετία του 1980. Με τη συνέργεια του Υπουργείου Οικονομίας και με πόρους από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, που αγγίζουν τα 75 εκ. €/ χρόνο έχουν εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των πρώτων 239 ΤΟΜΥ για μία τετραετία, με ενσωματωμένη μάλιστα πολιτική σταδιακής εξόδου από την κοινοτική χρηματοδότηση και ανάληψης της ευθύνης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει μισθούς, λειτουργικά και διαμορφώσεις κατάλληλων χώρων.
Το πρώτο έτος της πρώτης φάσης της Μεταρρύθμισης θα χρηματοδοτηθεί από τους κοινοτικούς πόρους του Προγράμματος Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα ενώ τα επόμενα δύο χρόνια της πρώτης φάσης κυρίως από τα κοινοτικά κονδύλια των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, μέσω του άξονα 9.4 για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού) Ο κρατικός προϋπολογισμός θα κληθεί να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση του νέου συστήματος σταδιακά μετά την πρώτη διετία με πλήρη ανάληψη του κόστους μετά το 2020, ενώ σε κάθε περίπτωση το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αποτελεί μία σταθερή δικλίδα ασφαλείας για την κάλυψη όποιων χρηματοδοτικών αναμονών ή κενών κατά την υλοποίηση της παρέμβασης.
Η αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αφενός ενισχύει την πιο δύσκολη φάση κάθε μεταρρύθμισης, δηλαδή τη μετάβαση από ένα σύστημα σε ένα καινούριο και αφετέρου χρηματοδοτεί την παρέμβαση πέρα από τα στενά καθορισμένα όρια δαπανών που επιβάλει η δημοσιονομική προσαρμογή και οι επιτηρητές της.
Ήδη έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαδικασίες και θεσμικές συζητήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί δημοσιονομικός «χώρος» στους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών, ώστε η Πολιτεία να αναλάβει τις δαπάνες που απαιτούνται για την βιωσιμότητα της Μεταρρύθμισης Το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τον ΠΟΥ, έχει ολοκληρώσει μελέτη για την τεκμηρίωση της βιωσιμότητας του νέου συστήματος της ΠΦΥ. Η θεμελίωση του νέου επιπέδου της ΠΦΥ και η λειτουργία του συστήματος παραπομπών θα "εξοικονομήσει" επισκέψεις από το υπόλοιπο σύστημα, που με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης ανάπτυξης του συστήματος αναμένεται να υπερβούν τα 5,5 εκ. επισκέψεις. Οι πόροι αυτοί θα επανεπενδυθούν στην ανάπτυξη της ΠΦΥ. Επίσης, έχει θεσμοθετηθεί (Ν. 4368/2016) η χρηματοδότηση των Υπηρεσιών της ΠΦΥ με το 50% των εξοικονομήσεων του ΕΟΠΥΥ, η οποία θα προκύψει και από τον περιορισμό της προκλητής ζήτησης και από την αναπροσαρμογή του αριθμού των συμβάσεων με τους ιδιώτες γιατρούς.
Στελέχωση
Η προκήρυξη για την στελέχωση αυτών των πρώτων δομών με 3.000 άτομα (1300 γιατροί και 1700 άλλο προσωπικό) έχει λάβει την τελική έγκριση του ΑΣΕΠ και τις επόμενες μέρες θα είναι ενεργή μέσω ειδικά σχεδιασμένης ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας. Οι θέσεις εργασίας θα πληρωθούν με συμβάσεις εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου με διάρκεια ισχύος τα 2+2 χρόνια, ενώ μετά τη λήξη της σύμβασής τους, οι εργαζόμενοι αυτοί θα δικαιούνται αυξημένης μοριοδότησης στο πλαίσιο της Προκήρυξης Μόνιμων Θέσεων.
Τα κριτήρια επιλογής έχουν ήδη αποτυπωθεί σε σχετική Υπουργική Απόφαση, ενώ και οι απολαβές του προσωπικού έχουν καθοριστεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία προσφέρει αυξημένα κίνητρα ιδίως στο ιατρικό προσωπικό που θα κληθεί να στελεχώσει τις ΤΟΜΥ, παρέχοντάς του πλήρεις αποδοχές, που αντιστοιχούν στην βαθμίδα επιμελητή Α'  του ΕΣΥ.
Αυτή η παρέμβαση, μαζί με την ανανέωση και την αύξηση του δικτύου συμβεβλημένων ελευθεροεπαγγελματιών με τον ΕΟΠΥΥ, αποτελεί απάντηση στην μετανάστευση προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης στο εξωτερικό (brain drain). Είναι η πρώτη φορά κατά την περίοδο της κρίσης, που μαζικά το σύστημα υγείας ανοίγει τις πόρτες του στους νέους γιατρούς και επιδιώκει όχι μόνο να τους κρατήσει στην χώρα, αλλά να δώσει το σήμα της επιστροφής σε όσους έχουν φύγει στο εξωτερικό.
Προετοιμασία παρέμβασης και ανάλυση σχεδιασμού
Ο σχεδιασμός που έχει πραγματοποιηθεί για την χωροθέτηση των πρώτων ΤΟΜΥ έχει λάβει υπ' όψιν του το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάθε περιοχής, τον δείκτη ανεργίας, την υγειονομική φτώχεια, την επάρκεια των δημόσιων δομών ΠΦΥ, αλλά και των ιδιωτών παρόχων του ΕΟΠΥΥ σε κάθε ΤοΠΦΥ (Τομέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας), καθώς και το υγειονομικό προφίλ της περιοχής και την ύπαρξη ή μη επιβαρυντικών για τη δημόσια υγεία παραγόντων.
Σε κάθε περίπτωση ο σχεδιασμός και η προετοιμασία του εγχειρήματος κρίνονται πρωτόγνωρα επαρκείς για την Πολιτεία. Το Υπουργείο Υγείας εδώ και πολλούς μήνες έχει προχωρήσει στις απαραίτητες διοικητικές και διαχειριστικές ενέργειες υποδομής της Μεταρρύθμισης της ΠΦΥ και ειδικότερα:

• Συστήθηκε η Γενική Γραμματεία που έχει επιφορτιστεί με την ανάπτυξη της Μεταρρύθμισης
• Η αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή υπέβαλε το πόρισμά της για την αναδιάρθρωση της ΠΦΥ
• Το πόρισμα αυτό αποτέλεσε τη βάση για την επεξεργασμένη στρατηγική για την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (προτεινόμενο μοντέλο ανάπτυξης υπηρεσιών ΠΦΥ με επίκεντρο την ομάδα γειτονιάς, προτεινόμενη βασική δέσμη παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ)
• Έχει ξεκινήσει η διαδικασία συγκεντροποίησης των εργαστηριακών υπηρεσιών
• Έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή και έχει ξεκινήσει η διαδικασία ανακατανομής του υπάρχοντος ιατρικού και λοιπού προσωπικού προκειμένου να εξυπηρετηθεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα
• Υπάρχει πλήρης βάση δεδομένων για όλες τις παραμέτρους του τομέα υγείας, που ανανεώνεται σε πραγματικό χρόνο
• Έχουν εκδοθεί οι ΚΥΑ για την τομεοποίηση της ΠΦΥ
• Έχει καθοριστεί το ωράριο λειτουργίας δημόσιων δομών παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ του Π.Ε.Δ.Υ.
• Με τη διάταξη για τη “δεύτερη ευκαιρία” έχουν επιλυθεί τα εργασιακά ζητήματα του υπάρχοντος προσωπικού
• Έχει σχεδιαστεί στο μεγαλύτερο μέρος της και έχει ήδη εφαρμοστεί πιλοτικά η Ηλεκτρονική Υποστήριξη του νέου συστήματος.
• Έχει ξεκινήσει η μεταφορά-συστέγαση δομών σε ιδιόκτητα κτήρια, με στόχο τον εξορθολογισμό των δαπανών
• Έχει κατατεθεί το πόρισμα της αρμόδιας Ομάδας Εργασίας για την Πρωτοβάθμια Οδοντιατρική Φροντίδα
• Έχει ξεκινήσει η επικοινωνιακή στρατηγική που θα συνοδεύει τη μεταρρύθμιση και έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της διαβούλευσης με τους βασικούς stakeholders
• Έχει ολοκληρωθεί το Νομοσχέδιο
• Έχει γίνει αναλυτική κοστολόγηση του σχεδίου Μεταρρύθμισης και έχει γίνει μελέτη για την τεκμηρίωση της βιωσιμότητάς του.
• Έχει χαρτογραφηθεί το υπάρχον προσωπικό και έχουν καταγραφεί οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό.
• Έχει εκπονηθεί ο σχεδιασμός ανάπτυξης της Μεταρρύθμισης με αναλυτικό χρονοδιάγραμμα
• Έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση με την Ευρ. Επιτροπή,
• Έχει ολοκληρωθεί διεξοδική έρευνα για τον εντοπισμό των πλέον κατάλληλων περιοχών ανάπτυξης
• Έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση με τις Διοικητικές Περιφέρειες,
• Έχουν ενημερωθεί οι Τοπικές Αρχές,
• Έχουν εντοπιστεί οι κατάλληλοι χώροι
• Έχει γίνει διαβούλευση με Ιατρικές Σχολές για τη δημιουργία Εδρών ΠΦΥ και την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών τους
• Έχουν ενημερωθεί εκτενώς τα στελέχη του Υπουργείου Υγείας, των Υγειονομικών Περιφερειών και των εποπτευόμενων φορέων
• Έχει ολοκληρωθεί η Πιλοτική Εφαρμογή ΑΗΦΥ,
• Ολοκληρώνεται η σύνταξη των καθηκοντολογίων και η προετοιμασία του Εκπαιδευτικού Προγράμματος,
• Έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός για την αναθεώρηση των Συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με ιδιώτες γιατρούς, με άξονα τη συμπληρωματικότητα στις Δημόσιες Υπηρεσίες
• Έχουν τεθεί σε 24ωρη λειτουργία δύο μονάδες πρωτοβάθμιας περίθαλψης το Κέντρο Υγείας Ευόσμου και η Μονάδα Υγείας Λ. Αλεξάνδρας

Ευρωπαϊκή Εμπειρία και Π.Ο.Υ.
Η προετοιμασία αυτής της παρέμβασης δεν θα μπορούσε να αγνοήσει παραδείγματα ευρωπαϊκών χωρών κοντινών στη δική μας περίπτωση, καθώς και την πλήρη αξιοποίηση της παρεχόμενης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τεχνογνωσίας. Αναπόφευκτα, στην Ευρώπη υπάρχει μεγάλη ετερογένεια στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της ΠΦΥ. Στις περισσότερες περιπτώσεις, στον πυρήνα του Συστήματος βρίσκεται ο οικογενειακός γιατρός, ένας θεσμός που υιοθετήθηκε στην Μεγάλη Βρετανία πριν περίπου 30 χρόνια και εφαρμόζεται με διάφορες παραλλαγές σε πολλές χώρες, ως πρώτο σημείο αναφοράς του ασθενούς με το υγειονομικό σύστημα, ενώ πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν άλλοι επαγγελματίες υγείας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα λειτουργίας ομάδων υγείας, έμφασης στην οικογενειακή ιατρική, πρόληψης και προαγωγής της υγείας, εστίασης στην τοπική κοινότητα είναι τα συστήματα ΠΦΥ των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας.
Γίνεται σαφές πως δεν γίνεται καμία προσπάθεια υιοθέτησης και εφαρμογής αυτούσιων συστημάτων άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Βασικό μέλημα είναι ο εντοπισμός και η προσαρμογή στα ελληνικά δεδομένα, βέλτιστων πρακτικών με βάση την εμπειρία άλλων κρατών αλλά και την πολύτιμη βοήθεια διεθνώς καταξιωμένων εμπειρογνωμόνων και Διεθνών Οργανισμών. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται η στενή συνεργασία του Υπουργείου με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η διοργάνωση διαλόγου από κοινού με το Ευρωπαϊκό Τμήμα του Π.Ο.Υ. για την μεταρρύθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας ως μέρος της πρωτοβουλίας για την Ενίσχυση της Ικανότητας Καθολικής Κάλυψης, στον οποίο συμμετείχε και η Περιφερειακή Διευθύντρια του ΠΟΥ, κα. Γιάκαμπ, η διοργάνωση από κοινού με τον ΠΟΥ Διημερίδας Διαλόγου «Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας», καθώς και η συνεργασία Ελλάδας - Πορτογαλίας για ανταλλαγή τεχνογνωσίας, δεδομένου ότι πρόκειται για μια χώρα με κοινά οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Ο πυρήνας της προσπάθειας δεν είναι η άκριτη υιοθέτηση μοντέλων, αλλά η στρατηγική αντιμετώπιση των προκλήσεων που παρουσιάζει το σημερινό κατακερματισμένο σύστημα: η καθολική κάλυψη του πληθυσμού με ποιοτικές υπηρεσίες, η αναδιοργάνωση ενός σύγχρονου μοντέλου πρωτοβάθμιας φροντίδας με διεπιστημονικές ομάδες οι οποίες θα παρέχουν σε συγκεκριμένο πληθυσμό ένα ολοκληρωμένο φάσμα ανθρωποκεντρικής φροντίδας.
Δίχως άλλο είναι προφανής η συσχέτιση αυτών των διαπιστώσεων-κατευθύνσεων με την «αναχρονιστική» παρέμβαση που προωθεί η Κυβέρνηση.
* Με πληροφορίες από την Αυγή και το ΑΠΕ - ΜΠΕ