Υπήρχαν πολλές φανταστικές ιστορίες και δεισιδαιμονίες για τους καλικάντζαρους,γι’αυτό τον λόγο λάμβαναν πολλά μέτρα.Αυτό περνούσε από γενιά σε γενιά.Μέτρα,όπως το άναμμα του τζακιού καθ’όλη την διάρκεια του δωδεκαημέρου ή να μην ανοίγουν τα σπίτια το βράδυ και πολλά άλλα.Μέτρα που λάμβαναν μέχρι να «φωτίσουν τα νερά».
Χριστούγεννα
«του Κ’στού του γιαν’τούρ» λέγανε πριν την έλευση των προσφύγων στο νησί και εννοούσαν την γέννηση του Χριστού.Μετέπειτα λέγανε τα κάλαντα των Χριστουγέννων «Χριστούγεννα Πρωτούγεννα»1)Χριστούγεννα πρωτούγεννα
Πρώτη γιορτή του χρόνου
2)για βγέστε, δέστε μάθετε
Που ο Χριστός γεννάται
3)γεννάται και αναθρέφεται
με μέλι και με γάλα
4)το μέλι τρώνε οι άρχοντες
το γάλα οι αφεντάδες
5)Και τα φασόλια και κουκιά
Τα τρώνε οι φουκαράδες
6)και το μελισσοβότανο
Το λούζονται οι κυράδες
7)κυρά καλή κυρά χρυσή
Κυρά μ’ ευτυχισμένη
8)Κυρά μου τον εγιόκα σου
Και τον πρωτότοκό σου
9)για λούστονα για χτένιστον
Και στείλτον στον σχολειό σου
10)να τον εδείρει ο δάσκαλος
Με δυο κλωνάρια μόσχο……
και το «Καλήν εσπέραν άρχοντες…».
1)καλήν εσπέραν άρχοντεςΑν είν’ ο ορισμός σας
2)χριστού την θεία γέννηση
Να μπω στ’ αρχοντικό σας
3)Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ την πόλη
4)οι ουρανοί αγάλλεται
χαίρε η φύσης όλη
5)εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων…
Μια ομάδα παιδιών γυρνούσαν όλη μέρα και το φιλοδώρημα που παίρνανε ήταν φρούτα,ξηροί καρποί και σπανίως χρήματα.Κρέας και το «ψιάρ’κου» ήταν το ψωμί που δίνανε οι οικογένειες,οι οποίες είχαν πένθος για τις ψυχές των αγαπημένων τους προσώπων,στις ανήμπορες οικογένειες. Παραμονές Χριστουγέννων είχαν τα χοιροσφάγια. Από τα γουρούνια δεν πετούσαν τίποτα.Το δέρμα το μεταποιούσαν σε τσερβούλια (υποδήματα),από το κεφάλι και τα ποδαράκια την πηχτή.Από τις φέτες λίπους παρασκεύαζαν το «χοίρινο».
Ένα κομμάτι χοίρινο λέγεται ‘’φασκιά’’ και ένα κομμάτι φασκιάς λέγεται «μήλο». Έτσι έχουμε την έκφραση «κόψε ένα μήλο φασκιά». Από το υπόλοιπο λίπος παρασκεύαζαν την «λίγδα».Επίσης έχουμε τα καπνιστά λουκάνικα,τον καβουρμά,τα καβουρντιστά έντερα,τα γουρουνίτικα κόκκαλα και τις τσιγαρίδες. Μετά από την εκκλησία των Χριστουγέννων τρώγανε κοκορόζουμο και το βασικό γεύμα της ημέρας ήταν το γουρούνι στην σούγλα (σούβλα).
Πρωτοχρονιά
Έχουμε την ιδιαίτερα σχεδιασμένη Πρωτοχρονιάτικη βασιλόπιτα.Ήταν παρασκευασμένη μόνο από σταρένιο αλεύρι και είχε πάνω διάφορα σχέδια,όπως τριφύλλι,σταφύλι,πουλί κ.α.,με το δικό τους συμβολικό χαρακτήρα. Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς έχουμε το σπάσιμο του ροδιού με διπλό συμβολισμό.Ποδαρικό γινόταν από μικρά παιδιά της γειτονιάς ή του χωριού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου