Ετοιμάζουμε τώρα τις ντομάτες για το μπαξέ μας!

Φωτο: Σταύρος Παπαθανάκης

-Πολύ ωραίες οι ντομάτες σου.
-Είναι από το μπαξέ!
-Γι’ αυτό είναι νόστιμες, όχι σαν τις έτοιμες με τα λιπάσματα!
Κλασσικότατος καλοκαιρινός διάλογος, όταν βρεθούμε καλεσμένοι κάπου και οι ντομάτες είναι νόστιμες από τον κήπο. Πόσο δύσκολο είναι να φυτέψουμε κι εμείς ντομάτες στον κήπο, στο μπαλκόνι, στο κτήμα, στην ταράτσα;
Η απάντηση είναι ότι είναι “πολύ εύκολο”.
Αυτό που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε μια καλλιέργεια είναι, ήλιος ,σωστή λίπανση και λίγο χρόνο να αφιερώσουμε σε αυτήν!
Και μιας και βρισκόμαστε στα μέσα του Φλεβάρη και πρέπει να προετοιμαζόμαστε σιγά σιγά, ας δούμε τη διαδικασία.
Ο εύκολος τρόπος είναι να αγοράσουμε στα τέλη του Απρίλη έτοιμα φυτά ντομάτας και να τα μεταφυτεύσουμε όμως θα περιγράψουμε την όλη διαδικασία από την αρχή.
Για αρχή θα χρειαστούμε, σπόρους ντομάτας, το τι ποικιλία θα καλλιεργήσουμε, αποτελεί επιλογή με κριτήρια που θέτουμε οι ίδιοι (γεύση, άρωμα, χρώμα, αναρριχώμενη ή καθιστή κτλ).
Αφού αγοράσουμε τους σπόρους θα πρέπει να τους βάλουμε να βλαστήσουν, εξαιρετική λύση είναι να τους απλώσουμε σε ένα βρεγμένο φύλλο χαρτί κουζίνας το οποίο διατηρούμε σε ένα κλεισμένο τάπερ που φυλάμε σε ένα σκοτεινό και ζεστό μέρος.
Καλό είναι να το ελέγχουμε κάθε μέρα ώστε να παραμένει υγρό καθώς και για να αερίζεται για 10-15 λεπτά για να μην σαπίσουν οι σπόροι. Μόλις παρατηρήσουμε ότι έχει εμφανιστεί η ρίζα από τον σπόρο, τότε είναι και η καταλληλότερη στιγμή να τον φυτέψουμε. Είναι προτιμότερο να φυτέψουμε τον κάθε σπόρο μόλις ριζώσει, παρά να περιμένουμε να βλαστήσουν όλοι γιατί ενδέχεται σε ορισμένους να έχει μεγαλώσει υπερβολικά η ρίζα και να κινδυνέψουν να τραυματιστούν. Η φύτευση γίνεται σε ποτηράκια φύτευσης (κυκλοφορούν στο εμπόριο σε πολύ χαμηλή τιμή) τα οποία γεμίζουμε με χώμα για οπωροκηπευτικά, εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε απλά πλαστικά ποτηράκια τα οποία όμως θα πρέπει να τρυπήσουμε στον πάτο. Τα ποτηράκια με τη φυτεμένη ντοματιά τα σκεπάζουμε με νάιλον και τα τοποθετούμε σε μέρος με ηλιοφάνεια ώστε να υπάρχει θερμοκρασία 25-30 βαθμών. Ιδανικό κοντά σε παράθυρο η μπαλκονόπορτα.
Με λίγα λόγια δημιουργούμε συνθήκες θερμοκηπίου. Φυσικά φροντίζουμε να ποτίζουμε τα φυτά μας, διατηρώντας μια μέση κατάσταση υγρασίας.
Μια εύκολη πρακτική είναι να ψεκάζουμε πολύ ελαφριά και να ξαναψεκάζουμε μόλις παρατηρήσουμε ότι έχει ξεραθεί η επιφάνεια του χώματος. Όταν τα φυτά μας αρχίσουν να μεγαλώνουν και έχουν αναπτύξει την τρίτη σειρά φύλλων τους, θα αρχίσουμε να τα σκληραγωγούμε ώστε να συμφιλιωθούν με τις συνθήκες έξω από το θερμοκήπιό τους. Θα ξεκινήσουμε καταρχάς να τα τοποθετούμε κατά την διάρκεια της ημέρας σε ένα σημείο που θα δέχονται μόνο τον πρωινό ή τον απογευματινό ήλιο, αποφεύγοντας τον μεσημεριανό. Σταδιακά κάθε μέρα θα τα τοποθετούμε περισσότερες ώρες στον ήλιο, ώστε να σκληραγωγηθούν και να μη σοκαριστούν και κινδυνέψει η υγεία τους. Όταν τα φυτά μας πλέον έχουν συνηθίσει τις εξωτερικές συνθήκες, θα τα μεταφυτεύσουμε αρχικά ξεχωριστά σε γλάστρες ή και κατευθείαν στον κήπο μας εάν η θερμοκρασία το βράδυ δεν πέφτει κάτω από τους 15 βαθμούς. Επιλέγουμε ένα σημείο το στο οποίο θα υπάρχει τουλάχιστο 7 ώρες ηλιοφάνεια. Η απόσταση μεταξύ των φυτών καλό θα είναι να μην είναι μικρότερη του μισού μέτρου. Αφού μεταφυτεύσουμε τις ντοματιές μας, κατά προτίμηση σε παράλληλες γραμμές, θα πρέπει να φροντίσουμε να έχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά, να λιπάνουμε δηλαδή ώστε να επιτύχουμε υγιή φυτά και νόστιμους καρπούς.
Τα κύρια θρεπτικά συστατικά είναι το Άζωτο (Ν), ο Φώσφορος (Ρ) και το Κάλλιο (Κ), οι βασικές τους λειτουργίες είναι, το άζωτο είναι το δομικό συστατικό των ιστών, δηλαδή απαραίτητο για την ανάπτυξη του μεγέθους, φυτού και καρπών . Ο Φώσφορος είναι απαραίτητο στοιχείο για το σχηματισμό ριζών και ανθέων, ενώ το Κάλλιο έχει να κάνει με την ποιότητα των ιστών και των καρπών που παράγονται. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι θα πρέπει να λιπάνουμε στο πρώτο στάδιο με ένα λίπασμα το οποίο θα έχει περιεκτικότητα σε Άζωτο και Φώσφορο ώστε τα φυτά μας να μεγαλώσουν, να φτιάξουν ρίζες και να αναπτύξουν άνθη. Φυσικά δεν λιπαίνουμε υπερβολικά γιατί το αποτέλεσμα θα είναι τα φυτά μας να ασθενήσουν. Μια ή δυο λιπάνσεις είναι υπεραρκετές. Το φυτό μας λοιπόν συνεχίζει και μεγαλώνει, και μόλις οι πλάγιοι βλαστοί φτάσουν σε μήκος τα 5-7 εκ τος αφαιρούμε, με προσοχή ώστε να μην τραυματίσουμε το κυρίως στέλεχος.
Η αφαίρεση των νεαρών πλάγιων βλαστών γίνεται με το χέρι, επειδή είναι τρυφεροί και εύθραυστοι. Αφαιρώντας τους βλαστούς όσο ακόμη είναι μικροί, αποφεύγονται οι μεγάλες πληγές που επουλώνονται δύσκολα και αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης παθογόνων και μυκητιάσεων δια των πληγών. Το κλάδεμα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε εβδομάδα ώστε να αφαιρούνται οι πλευρικοί βλαστοί που παράγει συνεχώς το φυτό, ενώ παράλληλα το στέλεχος του φυτού πρέπει να υποστυλώνεται. Ο ευκολότερος τρόπος υποστύλωσης είναι η χρήση ξύλινου ή πλαστικού στύλου στους οποίους με σπάγκο δένουμε τα στελέχη της ντοματιάς, αποφεύγουμε τους μεταλλικούς διότι θερμαίνονται και το φυτό τους αποφεύγει.
Ιδιαίτερη σημασία για μια καλή παραγωγή τομάτας έχει να γίνονται τακτικά ποτίσματα και να μη δίνεται μαζεμένη η απαραίτητη ποσότητα νερού. Ποτίζετε συχνά και σταθερά τις τομάτες. Θα πρέπει να ποτίζετε τόσο ώστε το νερό να φτάνει στις ρίζες και να μη μένει μόνο στην επιφάνεια. Το ακανόνιστο ή λίγο πότισμα, στρεσάρει τη τοματιά και δημιουργεί ασθένειες όπως η ξερή ή μαύρη κορυφή των καρπών ή το σκάσιμο των καρπών της τομάτας.
Αφού λοιπόν το φυτό ανθοφορήσει και τα άνθη του γονιμοποιηθούν, διαδικασία φυσιολογική η οποία δεν προϋποθέτει κάποια καλλιεργητική παρέμβαση, αφού η ντοματιά είναι ένα αυτογονιμοποιούμενο φυτό, θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα πρώτα ντοματάκια. Συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε τα παραπάνω και όταν οι καρποί αρχίσουν να μεγαλώνουν, πριν αρχίσει ο μεταχρωματισμός τους θα πρέπει να γίνουν μια λίπανση με καλιούχο λίπασμα, κατά το στάδιο του μεταχρωματισμού καλό θα ήταν να γίνει ακόμη μία λίπανση.
Το σημαντικό είναι οι λιπάνσεις με Άζωτο και Φώσφορο να γίνονται στα πρώτα στάδια και με Κάλιο κατά την καρποφορία, σε διαφορετική περίπτωση έχουμε αρνητικά αποτελέσματα (άνοστοι και μικροί καρποί, ασθενικά φυτά, μειωμένη παραγωγή κα.)
Ακολουθώντας τις παραπάνω οδηγίες, θα είστε σίγουροι για μια επιτυχημένη καλλιέργεια!

Στέφανος Μάρκου – Γεωπόνος Msc Integrated Rural Business Management

http://www.countrymagazine.gr