Ο Αβδούλ Χαμίτ
(Μια ιστορία για τα Χριστούγεννα)
Του κ. Γιώργη Κολιόπουλου
Ήταν δεν ήταν πέντε χρονώ όταν, όπως όλα τα παιδάκια εκείνη τη δεκαετία που παντού υπήρχαν χωμάτινοι δρόμοι κι αλάνες, έπαθε κάτι που οι μεγάλοι το λέγανε κουνώντας τα κεφάλια τους σκεφτικοί, «αδενοπάθεια»..! Μπα, μικρότερος πρέπει να ήτανε, γιατί έπαιζε μέσα στα χώματα της γειτονιάς κι η μάνα του τον έπλενε το βράδυ στη σκάφη της μπουγάδας μ’ ένα μεγάλο κομμάτι άσπρου σαπουνιού με γωνίες κι όταν μυξόκλαιγε απ τη σαπουνάδα στα μάτια του, του ’δινε καμμιά με το γωνιασμένο σαπούνι στο κουρεμένο για τον φόβο της ψείρας κεφαλάκι του...Το καθαρτήριο τελετουργικό τελείωνε με δυο τρία καρούμπαλα και την αγανακτισμένη επωδό της κουρασμένης μάνας του, που του’ δειχνε με αποτροπιασμό τάχα, το καφετί σαπουνόνερο στη σκάφη... Μετά, τυλιγμένος σ’ ένα μεγάλο προσόψι, στέγνωνε μυξοκλαίγοντας δίπλα στη μασίνα που μπουμπούνιζε καίγοντας ξυλοκάρβουνο σαν ατμομηχανή..!
Αυτό λοιπόν το καθαρτήριο τελετουργικό έγινε αίφνης πιο προσεκτικό, τρυφερό σχεδόν, αλλά συνοδεύτηκε κι από μια σειρά αλλαγών στην καθημερινή του ρουτίνα, όπως το χτυπητό αυγό που τον τάιζε κάθε πρωί η μάνα του διακόπτοντας το παιχνίδι του και η εβδομαδιαία εμφάνιση του γιατρού Σκάβδη, ενός μαυριδερού αγριωπού τύπου με χρυσή καρδιά και μεγάλα δόντια που όταν γελούσε επέτειναν την αγριάδα της φυσιογνωμίας του, για τον μικρό του ασθενή...
Ο γιατρός κ. Σκάβδης λοιπόν..! Όταν έρχονταν, τον συμμάζευε η μάνα του ό,τι κι αν έκανε, όπου κι αν κρυβότανε και τον άφηνε στις χερούκλες του που τον πασπάτευαν ερευνητικά κάτω απ’ τα μάγουλα και στο λαιμό..! Έτσι περνούσε ο δριμύς πλην έντιμος θρακικός χειμών, με τσουχτερό κρύο, βροχές, χιόνι και χτυπητά αυγά..! Κατά την άνοιξη όμως, ήρθαν κι άλλες αλλαγές να προστεθούν στην ενδιαφέρουσα κατά τα άλλα ζωή του... Ένα πρωινό τ’ Απρίλη λοιπόν, μαζί με το χτυπητό αυγό, έκανε την εμφάνισή του στα χέρια της μάνας του ένα κουτάλι της σούπας κι ένα πλακέ καφέ γυάλινο μπουκάλι με μιαν μεγάλη ετικέτα με άγνωστα μεν γράμματα, αλλά με μιαν ζωγραφιά ενός ιπτάμενου ψαριού που του ‘μοιασε στη γνωστή ρέγγα, που ενίοτε συνόδευε την θεϊκή φασολάδα ...
Το σοκ του ανυποψίαστου νηπίου στην κατάποση του αηδούς ελαιώδους υγρού –μια ολόκληρη κουταλιά της σούπας!!!─ ήταν τέτοιο σε βαθμό και διάρκεια, που εντυπώθηκε απολύτως αποτροπιαστικά και δια βίου στην σχετικά παρθενική βάση των γευστικών του δεδομένων..!! Η μνήμη των αισθήσεων είχε ήδη ενηλικιωθεί..! Ό, τι κι αν έκανε η φοβισμένη μάνα για να κατευνάσει την αλαφιασμένη αντίδρασή του απέτυχε παταγωδώς...! Τι πορτοκάλια βρήκε να του δίνει μετά, τι του ‘κλεινε τη μύτη στην κατάποση, μέχρι και πραούστι, εκείνο το σχεδόν τιμαλφές γλυκό του κουταλιού του ‘δινε για να τον καταφέρει... μετά ακολουθούσε το χτυπητό αυγό...
Έβγαινε ο Απρίλης, το μουρουνόλαδο μουρουνόλαδο, αλλά ήρθαν να διασκεδάσουν την παιδική ρουτίνα, τέσσερις κοτούλες που εγκαταστάθηκαν στο πλυσταριό του προσφυγικού σπιτιού κι άρχισαν αραιά και που να μετέχουν στο θεραπευτικό πρόγραμμα γεννώντας κανένα αυγουλάκι και όχι μόνον... Διότι, η αχαλίνωτη παιγνιώδης παιδική ευρηματικότητα ανακάλυψε ταχύτατα αποτελεσματικά αντίμετρα στην εφιαλτικά αηδή διαδικασία του μουρουνόλαδου, κυνηγώντας ανηλεώς και σαδιστικά τα δυστυχή πτηνά αναιτίως και ορισμένως αγνωμόνως, μιας και όλοι – πλην του ιδίου…─ προσδοκούσαν την τακτική τροφοδοσία σε αυγά..! Αυτό όμως το παιχνίδι του, όπως γρήγορα διαπιστώθηκε, είχε τραυματικές επιπτώσεις στη ωοτοκία του ολιγομελούς άλλωστε σμήνους ορνίθων..!
Τη λύση στο σχετικά σύνθετο πρόβλημα, έδωσε ο μπαμπάς, φέρνοντας στο κοτέτσι ένα μεσημέρι του λαμπρού Μαΐου, με δεμένα πόδια ένα ζωηρό κατακόκκινο κοκόρι με κατακόκκινο πλην νεανικό λειρί αλλά φουντωτή και μακρύπτερη ουρά..!
Πολύ γρήγορα έγινε αντιληπτό ότι όποτε κυνηγούσε εκτονωτικά για τον ίδιο τις κότες, το κοκοράκι δυσανασχετούσε σχεδόν εχθρικά εναντίον του, με αύξουσα επιθετικότητα, που γρήγορα έφτασε να αφήνει σημάδια από τους οργίλους ραμφισμούς του, στις παιδικές γαμπίτσες..!
Ωστόσο, η ωοτοκία των ορνίθων έδειχνε να αποκαθίσταται στα προσδοκώμενα επίπεδα, όσο περνούσε ο καιρός...! Είχε ήδη αρχίσει να βλέπει ─με μισό μάτι είν’ αλήθεια – την διαρκή ενασχόληση του κόκκορα με «τις κοτούλες του», που τις κυνηγούσε όπως αυτός μέχρι πρότινος , αλλά με κάποιες διαφορές που δεν μπορούσε να κατανοήσει... Φερ’ ειπείν, όταν τις κυνηγούσε αυτός, δεν κατάφερνε να πιάσει καμμιά τους, ενώ ο κόκορας μετά από μερικά μέτρα τις έφτανε, τις γονάτιζε και μετά από ένα θυμωμένο τσουρομάδημα στο κεφάλι τους με το ράμφος του, τις άφηνε να συνεχίσουν αυτό που έκαναν, με μειωμένο σαφώς ενθουσιασμό επ’ ολίγον τουλάχιστον...
Έτσι άλλαξαν γρήγορα οι ισορροπίες στο κοτέτσι κι έγινε φανερό ποιος έκανε κουμάντο εκεί μέσα..! Τότε ήταν που ο μπαμπάς ο οποίος είχε μιαν συμπαθή μανία να βαφτίζει οτιδήποτε έμπαινε στην οικογένεια, είτε έμψυχο είτε άψυχο, γατί, ποδήλατο, βάρκα και εν προκειμένω τον κόκορα, τον εβάφτισε με το άκρως αινιγματικό και εξωτικό πλην μεγαλόπρεπες όνομα: Αβδούλ Χαμίτ..!! Στις εύλογες απορίες του «τι θα πει αυτό το όνομα μπαμπά;» εισέπραττε αντί απαντήσεως τα μυστηριώδη γελάκια των μεγάλων, μέχρι που βαρέθηκε να ρωτάει και το ξέχασε για δυο περίπου δεκαετίες, όταν εκ συμπτώσεως έπεσε πάνω στην απάντηση, αλλ’ ήταν ήδη ανεπίκαιρη πληροφορία πλην όμως κατεχωρηθεί τρυφερά στο κεφάλαιο «Αδενοπάθεια» ισοφαρίζοντας την απέχθεια της άλλης ανάμνησης του μουρουνελαίου..!
Μόνο τις κότες δεν βάφτισε ο μπαμπάς, διότι αφενός ήταν πολλές οι τέσσερις, αφ έτερου ήταν σχεδόν όμοιες και ως εκ τούτου άφησε αυτό το ζήτημα στη διακριτική δυνατότητα κι ευχέρεια του Αβδούλ Χαμίτ, ο οποίος έδειχνε μια αξιοσημείωτη ικανότητα να ξεχωρίζει ποια είναι ποια και να πράττει αναλόγως στα του οίκου του...
Φαίνεται όμως ότι και οι θεραπευτικές οδηγίες του γιατρού είχαν αρχίσει να αποδίδουν, διότι στα εβδομαδιαία ψαχουλέματά του, κάτω από τα ισχνά μαγουλάκια, το σκούρο σαν σαρακινού πειρατή πρόσωπό του φωτίζονταν από ένα πλατύ χαμόγελο με τα γνωστά φοβιστικά επακόλουθα για τα παιδικά ματάκια...!
Τον Ιούνη κόπηκε κι η φρικτή δοκιμασία του ψαρόλαδου κι έμεινε μόνον η σχετικά απολαυστική ρουτίνα του χτυπητού αυγού, εμπλουτισμένης μάλιστα βερσιόν, με λίγο κακάο..!
Καλοκαίριαζε, άρχισαν τα θαλασσινά μπάνια και όλα έδειχναν ότι η απειλητική «αδενοπάθεια» απήρχετο ηττημένη..! Τα χτυπητά αυγά αραίωσαν κι αντικαταστάθηκαν από τα παγωτά σαν σπιρτόκουτα και η ολομέλεια στο κοτέτσι απολάμβανε τους ήπιους ρυθμούς ωοτοκίας λόγω θέρους και ιάσεως..!
Ο πολύς Αβδούλ Χαμίτ είχε κερδίσει επαξίως την καθολική αναγνώριση όλης της οικογένειας και φυσικά του κοτετσιού του, είχε σχεδόν διπλασιαστεί σε μέγεθος και από διπλώνυμος έγινε απλώς ο Χαμίτης, εις ένδειξιν αγάπης, εξοικείωσης και δίκαιας διάκρισης και υπεροχής έναντι των θηλέων πτηνών..! Μάλιστα είχε αναπτυχθεί και μια ιδιότυπη σχέση αγάπης και φιλίας ανάμεσα στον πρώην αδενοπαθή ανταγωνιστή του και στον ίδιο...! Ούτε ραμφισμοί πλέον στα παιδικά ποδαράκια, ούτε βέβαια και παρενοχλήσεις εξ αντιθέτου, στις υποτελείς κοτούλες που επίσης είχαν θεριέψει... Ευχάριστη ενασχόληση των δυο ισοϋψών σχεδόν μικρών φίλων ήταν το τάγισμα του σιταριού στον Χαμίτη από την παιδική χουφτίτσα..!
Το φθινόπωρο, με τις πρώτες βροχές και τα πρώτα κρυολογήματα, άρχισαν να σφάζονται μια μια οι κοτούλες θυσιαζόμενες σε εορταστικά γεύματα, αφού είχαν επάξια επιτελέσει το καθήκον τους...Ο Χαμίτης είχε χάσει το ενδιαφέρον του για τις εναπομείνασες, αλλά είχε γίνει αχώριστος με τον φίλο του..! Έφτασε μάλιστα κάποια κρύα μέρα του Νοέμβρη που ο μικρός πρώην αδενοπαθής περιφέρονταν με τις σταλάζουσες μυξούλες του στην αυλή, ο πτερωτός φίλος του να τις τσιμπολόγα προσεκτικά και νοστιμευόμενος, προκαλώντας ένα καταρράκτη παιδικού γέλωτα και κραυγών... «μαμά ο Χαμίτης τρώει τη μύξα μου!!!». Έτσι προχωρούσε εκείνος χρόνος κι έφτανε στο τέλος του, με τη γενική ανακούφιση ότι απεφεύχθησαν τα χειρότερα χάριν των σοφών ιατρικών οδηγιών του κ. Σκάβδη και την αυτοθυσία των οικογενειακών ορνίθων, με την στιβαρή βέβαια διοίκηση του Χαμίτη..!
Κόντευαν τα Χριστούγεννα, τα πρώτα χιόνια είχαν πέσει στην θρακική στέπα, τεράστια σμήνη από μαυροπούλια κατέβαιναν στα παραθαλάσσια και το διμελές πλέον κοτέτσι είχε περιπέσει σε παρακμή διότι κάνεις δεν ενδιαφέρονταν για την ανανέωσή του...Ο Χαμίτης έπαιζε τακτικά με τον φίλο του που κι αυτός ανταπέδιδε την αφοσίωσή του κυνηγώντας με τη σφεντόνα που φιλοτέχνησε ο μπαμπάς, τα πεινασμένα μαυροπούλια που ενέσκυπταν σμηνηδόν στο σιτάρι των οικόσιτων στην αυλή...!
Παραμονές Χριστουγέννων στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ‘50, ο θρακικός χειμώνας μεγαλοπρεπής και η οικογένεια του πρώην αδενοπαθή ετοιμάζονταν να γιορτάσει κατά τα ειωθότα...Την παραμονή ο μικρός αφού τάισε το ζεύγος των πτηνών, βγήκε με τα γειτονόπουλα να πει τα πρώτα του κάλαντα... Λόγω του κρύου είχαν συντομευτεί οι διαδικασίες στα απολύτως απαραίτητα...: λίγοι στίχοι, σαρδάμ και συμπαθής παιδική αμηχανία! Σε καμμιά ώρα το συνεργείο των καλαντιστών διαλύθηκε αφού μοίρασαν τα αντίδωρα και γύρισαν στα σπίτια τους.
Όταν έφτασε στο δικό του και πήγε δίπλα στη μασίνα τουρτουρίζοντας, πήρε το μάτι του κάτι πούπουλα που είχαν διαφύγει από την εξαφάνιση των ιχνών του φονικού... κοίταξε αινιγματικά τη μάνα του που κάτι ζεμάτιζε μέσα στο μεγάλο καζάνι της μπουγάδας... Σα σφαίρα πετάχτηκε πίσω στη αυλή τρέμοντας..! Σε δευτερόλεπτα ακούστηκε σαν πιστολιά, η παιδική τσιρίδα «Χαμίτηηηη, που είσαι Χαμίτη μου... Όχι τον Χαμίτη μου...ήταν ο φίλος μου αφουυυυυύ...» έσβησε σπαρακτικά η απεγνωσμένη κραυγή του σε ένα κυματιστό λυγμικό θρήνο..!
Σημείωση: Αμντούλ Xαμίτ. Ο 28ος σουλτάνος από την Άλωση της Πόλης, γνωστός με το προσωνύμιο «Κόκκινος σουλτάνος», υπεύθυνος για τη μεγάλη σφαγή των Αρμενίων το 1896 και για τις δολοφονίες χιλιάδων αντιφρονούντων. Ο αδίστακτος μονάρχης, συντροφιά με τις εκατοντάδες γυναίκες του χαρεμιού του και τα παράξενα ζώα και πουλιά του κήπου του έζησε έναν βίο τρυφηλότητας και οργίων στο μεγαλοπρεπές ανάκτορο του Γιλδίζ στον Βόσπορο, μέχρι την καθαίρεσή του από τους Νεότουρκους.
Υπήρξε ωστόσο, ο οραματιστής και εμπνευστής της δημιουργίας του σιδηροδρόμου που γέννησε και την Αλεξανδρούπολη...
Καλά Χριστούγεννα πατριώτες..!
Ο Γιώργης Κολιόπουλος είναι Αλεξανδρουπολίτης αρχιτέκτονας - ερευνητής και καλός μου φίλος. Β.Σπιτάλας