Ρέμα Πιτάκι - Σαμοθράκη (φωτο Σ.Σ.)
Ένα μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα στην εποχή μας είναι η διαχείριση απορριμμάτων. Τα απορρίμματα κυρίως τα διακρίνουμε σε αστικά απόβλητα και επικίνδυνα απόβλητα. Τα αστικά απόβλητα είναι οικιακά, εμπορικά, ιδρυμάτων, κατασκευών κ.ά. Είδη αστικών αποβλήτων είναι τα ζυμώσιμα ή οργανικά (κουζίνα, κήπος), χαρτί, μέταλλο, γυαλί, πλαστικό κ.ά. Στην Ελλάδα, από τα 5,5 εκατ. αστικών αποβλήτων περίπου 2,5 εκατ. είναι οργανικά απόβλητα. Η διαχείριση των αποβλήτων έχει τα εξής στάδια:
1. Πρόληψη: Πετυχαίνεται με κίνητρα (π.χ. φορολογικά) σε οικονομικούς φορείς και στροφή των καταναλωτών σε προϊόντα που ρυπαίνουν λιγότερο.
2. Επαναχρησιμοποίηση: Ρούχα, έπιπλα κ.λπ.
3. Διαχωρισμός στην πηγή με στόχο την ανακύκλωση και κομποστοποίηση: Δαπανηρή μέθοδος στην αρχή αλλά με εξοικονόμηση πόρων σε βάθος χρόνου.
4. Μεταφορά σε χωματερές ή ΧΑΔΑ και ΧΥΤΑ (χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων).
Στην Ελλάδα το 80% καταλήγει σε ΧΥΤΑ ή ΧΑΔΑ, ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες το 50%. Οι κύριοι τρόποι για τη μείωση των απορριμμάτων είναι η ανακύκλωση πολλών υλικών όπως χαρτί, γυαλί κ.λπ. και η δημιουργία νέων, και η κομποστοποίηση δηλαδή η μετατροπή αποβλήτων τροφών και κήπου σε εδαφοβελτιωτικό (λίπασμα).
Στην ανάλυση κόστους - οφέλους για την ανακύκλωση πρέπει να ληφθούν υπόψη: Η αξία των υλικών που ανακτώνται, τα περιβαλλοντικά οφέλη, η αύξηση του χρόνου ζωής των ΧΥΤΑ, η μείωση του κόστους μεταφορών αλλά και το κόστος για την ενημέρωση του κοινού.
Ανάλογα είναι τα οφέλη από την κομποστοποίηση. Η μείωση του κόστους μεταφορών επιτυγχάνεται με τη χρήση υπόγειων κάδων μεγαλύτερης χωρητικότητας, που έχουν και καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα για την πόλη, και τη δημιουργία σε επιλεγμένα σημεία ΣΜΑ, δηλ. σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων, όπου, ύστερα από συμπίεση, κοντέινερ μεγάλης χωρητικότητας πηγαίνουν τα απορρίμματα στους ΧΥΤΑ. Π.χ. για 600 τόνους την ημέρα αντί για 130 απορριμματοφόρα χρειάζονται 35 κοντέινερ. Έτσι ελαχιστοποιείται η απόσταση μεταφοράς και το κόστος αλλά και έχουμε μείωση περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.
Ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη μέθοδος για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων είναι η καύση, και έχει πολλούς επικριτές. Το κόστος κατασκευής των εργοστασίων για την καύση και των απαραίτητων μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος είναι μεγάλο και γενικά θεωρείται μέθοδος περιβαλλοντικά επικίνδυνη. Η ιπτάμενη τέφρα μεταφέρεται σε μεγάλη απόσταση και μολύνει έδαφος και νερό. Με την καύση εκλύονται επικίνδυνα αέρια και απομένουν τοξικά στερεά απόβλητα. Περιέχουν υδράργυρο, μόλυβδο, κάδμιο, αρσενικό και άλλες επικίνδυνες ουσίες που επηρεάζουν πνεύμονες, νεφρά, στομάχι και θεωρούνται καρκινογόνες.
Το διοξείδιο του άνθρακος που εκλύεται επηρεάζει την τρύπα του όζοντος και την αλλαγή κλίματος. Η Greenpeace θεωρεί την καύση μέθοδο ρυπογόνα, ακριβή, εντάσεως κεφαλαίου (μειώνει τις θέσεις εργασίας), ενεργοβόρα (καταναλώνει περισσότερη ενέργεια από όση παράγει) και ασύμβατη με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ακόμα και οι υποστηρικτές της καύσης συμφωνούν πως μια τέτοια επένδυση έχει μακροχρόνιες οικονομικές δεσμεύσεις και τεχνική εξάρτηση, μια και χρειάζεται υψηλή τεχνογνωσία. Για τη διαλογή στη πηγή και ακολούθως κομποστοποίηση και ανακύκλωση, χρειάζεται να επενδυθεί κάποιο αρχικό κόστος αλλά έχει πολλαπλά οφέλη. Είναι σημαντική η ενημέρωση του κοινού (φυλλάδια, έντυπα, εκπαίδευση, παροχή κινήτρων, τηλεφωνική γραμμή ενημέρωσης), η τοποθέτηση κάδων διαφορετικού χρώματος σε πολλά σημεία για να είναι προσιτά στους πολίτες, και για την κομποστοποίηση χρειάζεται χωριστός κάδος οργανικών αποβλήτων. Είναι επίσης σημαντικό να αύξηθεί η συχνότητα μεταφοράς των αποβλήτων τροφών για την αποφυγή δυσάρεστων οσμών. Η διαχείριση των απορριμμάτων με όρους περιβαλλοντικά σωστούς, με μείωση του κόστους και αισθητικά αποτελέσματα για την πόλη, είναι μεγάλο στοίχημα και πρέπει να το κερδίσουμε.
* Η Ρία Καλφακάκου είναι επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Θεσσαλονίκη - Ανοιχτή Πόλη, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου