20 Φεβρουαρίου 2018

Το μεγάλο παζάρι για τον «γαλλικό μηχανισμό»


Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται πλέον -μετά και την επιτυχή ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης- οι συνομιλίες για την περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, με ορίζοντα επίτευξης συμφωνίας το αργότερο τον ερχόμενο Απρίλιο. Αν και οι Ευρωπαίοι έχουν ακόμη διαφορές τόσο μεταξύ τους όσο και με το ΔΝΤ, στις Βρυξέλλες επικρατεί κλίμα αισιοδοξίας για την επίτευξη ενός συμβιβασμού που θα περιέχει και το σχέδιο για τη μεταμνημονιακή εποχή. Όπως έλεγε χαρακτηριστικά πηγή της «Α», «αν και δεν βρισκόμαστε ακόμα σε σημείο συμφωνίας, οι προοπτικές είναι πιο θετικές από ποτέ».
Οι συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει σε τεχνικό επίπεδο αφορούν στην παρούσα φάση τον λεγόμενο «γαλλικό μηχανισμό» που θα συνδέει το ρυθμό αποπληρωμής του χρέους με την πορεία της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Εάν η ανάπτυξη είναι ισχυρή, η αποπληρωμή θα γίνεται ταχύτερα, εάν είναι χαμηλή, θα γίνεται με βραδύτερο ρυθμό ή και καθόλου για όσο κριθεί απαραίτητο. Με αυτήν την πρόταση, το ΔΝΤ εμφανίζεται απόλυτα ικανοποιημένο καθώς λύνει κατά κάποιον τρόπο το πρόβλημα της απόστασης μεταξύ των πεσιμιστικών προβλέψεων ανάπτυξης του Ταμείου και των πιο αισιόδοξων των ευρωπαϊκών θεσμών.
Οι «σκληροί» του Eurogroup
Σε αυτή τη συζήτηση, όμως, το ζήτημα που έχει ανακύψει είναι σε ποιο βαθμό ο μηχανισμός αυτός θα ενεργοποιείται αυτόματα, καθώς οι «σκληροί» του Eurogroup ζητούν να γίνεται υπό προϋποθέσεις. Κάτι τέτοιο θα δυσκόλευε, όπως υποστηρίζει η άλλη πλευρά, τη μεταμνημονιακή πορεία της Ελλάδας, καθώς θα άφηνε αμφιβολίες για το κατά πόσο τελικά το ελληνικό χρέος θα καταστεί ή όχι βιώσιμο. Στη «μάχη» αυτή, η Ελλάδα φαίνεται να έχει αρκετούς συμμάχους, μεταξύ των οποίων τον νέο πρόεδρο του Eurogroup Μάριο Σεντένο αλλά και το ΔΝΤ.
Ως εκ τούτου, μια από τις «συμβιβαστικές» ιδέες που βρίσκονται στο τραπέζι είναι να συνδεθεί μόνο ένα μέρος της συμφωνίας με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως, για παράδειγμα, η συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων. Αυτό πιθανότατα θα αφορά την επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών που αποκόμισαν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών από τα ελληνικά ομόλογα που είχαν αγοράσει στη δευτερογενή αγορά το 2010, γνωστά και ως ANFAs και SMPs.
Σχετικά με τα βασικά μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους (επιμηκύνσεις περιόδων αποπληρωμής και χάριτος, ενδεχομένως πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ που έχουν υψηλό επιτόκιο κ.λπ.) σχεδιάζεται από την Ευρωζώνη να συνδεθούν με τη λεγόμενη «συνολική στρατηγική για την ανάπτυξη» που ετοιμάζει η κυβέρνηση και αναμένεται να παρουσιάσει την άνοιξη στους θεσμούς.
Πρόκειται για γερμανικής προέλευσης ιδέα, η οποία, αν και καλοδεχούμενη, για το ΔΝΤ δεν είναι αρκετά πειστική προκειμένου να αναθεωρήσει τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, είναι σαφές ότι τα τελευταία θετικά νέα για την ελληνική οικονομία (η πρόσφατη έξοδος στις αγορές με το επταετές ομόλογο επιτυγχάνοντας ικανοποιητικό επιτόκιο) σίγουρα έχουν παίξει ρόλο στη βελτίωση των υποθέσεων του Ταμείου για την ανάπτυξη συγκλίνοντας περισσότερο με αυτές των ευρωπαϊκών θεσμών.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η τελική ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους αναμένεται να βασιστεί σε δύο σενάρια (το δυσμενές του ΔΝΤ και το καλό των Ευρωπαίων).
Σε σχέση, τώρα, με τα μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, το ΔΝΤ φαίνεται μην αρκείται στη μέχρι τώρα δέσμευση της Ευρωζώνης, όπως αυτή εκφράζεται -με σχετική ασάφεια- στη δήλωση του Eurogroup. Το ΔΝΤ, λοιπόν, ζητάει, αν όχι λεπτομερή αναφορά, έστω επαρκή περιγραφή ενδεχόμενων μέτρων (π.χ. νέες επιμηκύνσεις στις περιόδους χάριτος ή αποπληρωμής) που προτίθεται να λάβει η Ευρωζώνη στο μέλλον, προκειμένου να σταλεί σαφές μήνυμα στις αγορές.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», το Παρίσι είναι και πάλι αυτό που έχει «φέρει» στο τραπέζι μια συμβιβαστική φόρμουλα, η οποία θα αφορά τη διαμόρφωση ενός «μακροχρόνιου σχεδίου έκτακτης ανάγκης» και θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ ανά πάσα στιγμή στο μέλλον. Αν και κάτι τέτοιο θα ικανοποιούσε το ΔΝΤ, το Βερολίνο φαίνεται να περιχαρακώνεται στην ασαφή δήλωση του Eurogroup (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την εποχή Σόιμπλε). Μένει, επομένως, να φανεί εάν η νέα κυβέρνηση -με τη συμμετοχή και των Σοσιαλδημοκρατών- θα επιδείξει μεγαλύτερη ελαστικότητα.
Τέλος, «κλειδί» χαρακτηρίζουν οι εμπλεκόμενοι στις διαβουλεύσεις το ζήτημα των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2022. Υπενθυμίζεται ότι οι Ευρωπαίοι έχουν θέσει ως στόχο την επίτευξη ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022, ενώ από το 2023 έως το 2060 ο στόχος αυτός «πέφτει» στο 2%. Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, πιέζει για περαιτέρω μείωση κατά την ίδια περίοδο τουλάχιστον στο 1,5%, θεωρώντας ότι δεν είναι ρεαλιστικός τέτοιος στόχος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε αυτό το σημείο, εκτιμάται ότι εάν είναι δυνατή η επίτευξη συμβιβασμού, αυτή θα γίνει στο ανώτερο δυνατό πολιτικό επίπεδο.
Έξοδος μόνο με την... ευλογία του ΔΝΤ
Συνολικά, σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», έχει τεθεί μια «άτυπη» προθεσμία να υπάρξει συμφωνία μέσα στο Μάρτιο, ωστόσο, σύμφωνα με πιο ρεαλιστικές εκτιμήσεις, οι πιο ουσιαστικές συζητήσεις αναμένεται να λάβουν χώρα τον Απρίλιο, κατά την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.
Αυτό φαίνεται να είναι και το ορόσημο του ΔΝΤ που θα καθορίσει την ενεργοποίηση του δικού του «προληπτικού» προγράμματος με την Ελλάδα, το οποίο επί της ουσίας θα ισοδυναμεί όχι με ένα ακόμα πρόγραμμα αλλά με την πιστοποίηση από την πλευρά του Διεθνούς Οργανισμού ότι το χρέος της Ελλάδας θα καταστεί βιώσιμο, μετά και την περαιτέρω ελάφρυνσή του από τους εταίρους της.
Στις Βρυξέλλες, άλλωστε -όπως και στις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες- εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια είναι αναγκαίο να την «ευλογήσει» και το ΔΝΤ, γιατί η άποψή του είναι καθοριστική για τη συμπεριφορά των αγορών.
avgi.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: